“Səməd Vurğun min ildən sonra da olacaq” - BRİFİNQ

Milli mətbuatın 139-cu ildönümü həftəsində "Brifinq"in qonağı tanınmış jurnalist, "Media forum" saytının baş redaktoru Azər Qaraçənli oldu. A.Qaraçənlinin rəhbərlik etdiyi saytın kollektivi, adətən, yayda məzuniyyətə yollandığı barədə oxucularına bir qeyd qoyur və 1 aylıq fəaliyyətini dondurur. Elə Azər bəylə söhbətə məzuniyyətlə başladıq. Laçın xatirələrindən, təxəllüsündən danışan A.Qaraçənli şəxsi həyatı ilə bağlı sualları nədən cavabsız qoyduğuna da aydınlıq gətirdi.

Nərgiz Ehlamqızı: Jurnalistlərin gərgin iş qrafiki çox zaman məzuniyyətə getməyə imkan vermir. Rəhbərlik etdiyiniz Mediaforum.az saytının çox gözəl ənənəsi var. Yayda oxucularla sağollaşıb 1 aylıq istirahətə gedirsiniz...

- Qanunda işləyən adam üçün ödənişli məzuniyyət nəzərdə tutulur. Kapitalist nöqteyi-nəzərindən götürəndə işçiyə pul ancaq işinə görə verilməlidir. Amma dünyada, əsasən, solçuların, Sovet İttifaqının təsiri ilə sosial hüquqlar da rəsmən tanınıb: əmək hüququ, istirahət hüququ və sair. Əslində, sosial hüquqlar klassik mənada insan hüquqları anlayışına daxil olmayıb, indinin özündə də sosial hüquq anlayışını qəbul etməyən filosoflar var. Amma bu hüquq artıq dünyada rəsmən, dövlətlər səviyyəsində qəbul edilib. Ona görə də hər yerdə ödənişli məzuniyyət, yəni istirahətdə olan işçiyə pul verilməsi halı var. Azərbaycan dövləti də belə bir hüququ, işçinin ödənişli məzuniyyətini tanıyır. Mediaforum.az saytının təsisçisi "İnternyus Azərbaycan" İctimai Birliyidir. Bu birliyin kollektivində hər kəs ildə bir dəfə ödənişli məzuniyyət alır. Saytımız yaranandan bu ənənəni davam etdirməyə çalışırıq. Arabir olub ki, mən, ya Mediaforum.az saytının kollektivinin bir başqa üzvü məzuniyyətə çıxmayıb. Məsələn, ötən il Hikmət Sabiroğlu və mən məzuniyyətə gedə bilmədik. Çünki kollektiv məzuniyyətə çıxmamışdıq, Mediaforum.az saytının əməkdaşları növbə ilə məzuniyyətə çıxdılar, Hikmətlə mən isə qaldıq. Kollektivimiz yığcamdır, növbəli məzuniyyət olanda, əməkdaşlarımız hissə-hissə məzuniyyətə çıxanda işdə qalanların üzərinə ağır yük düşür. Kollektivimiz geniş olsaydı, biz hissə-hissə məzuniyyətə çıxardıq və saytın fəaliyyətini heç vaxt dayandırmazdıq. Amma hamının istirahət edə bilməsi üçün hamılıqla məzuniyyətə çıxmağa məcbur oluruq. Yəni bizim məzuniyyətə kollektiv şəkildə çıxmağımız məcburiyyətdən irəli gəlir. Yoxsa kimlərsə heç istirahət edə bilməyəcək. Mən onun tərəfdarıyam ki, hər bir iş yerində işçilərə qanunda nəzərdə tutulan məzuniyyət verilsin.

"Mediaforum.az saytının heç bir reklam gəliri yoxdur"

Dilqəm Əhməd: Jurnalistin qazancı istirahət etməyə imkan verirmi?

- Yox, vermir. Bizdə problem təkcə o deyil ki, hər jurnalist lazımınca məzuniyyətə çıxa bilmir, problem həm də odur ki, məzuniyyətə çıxanda jurnalist lazımınca dincələ bilmir. Vaxt tapanda belə, ürəyi istədiyi kimi istirahət edə bilməmək, təbii ki, təkcə jurnalistlərə aid deyil, başqa vətəndaşlarımızın da belə problemi var. Ancaq bir halda ki, biz jurnalistlərdən danışırıq, deyim ki, mənim müşahidəmə görə, Azərbaycanda istirahət üçün lazımi qədər vaxt tapa bilən jurnalistlərin böyük əksəriyyəti, o cümlədən Mediaforum.az saytının kollektivi ürək dolusu dincələ bilmir. Bunun da səbəbi maddi təminatın zəif olması ilə bağlıdır.

Zahid Nurəliyev: Bir vaxtlar qəzet bolluğu vardı, sonra ələndilər, bir neçəsi qaldı. Mediaforum.az saytı açılanda saytların sayı da az idi. İndi sayt bolluğunu müşahidə edirik. Hazırda rəqabət şəraitində Mediaforum.az saytının yerini necə görürsünüz?

- Düzdür, Mediaforum.az saytı yarananda bizdə hələ xəbər saytları, internet jurnalistikası yeni-yeni ortaya çıxırdı. Faktiki olaraq Day.az saytından sonra redaksiyası sırf internet jurnalistikası ilə məşğul olan ilk redaksiya Mediaforum.az olub. Bu baxımdan, Azərbaycanda internet jurnalistikası Day.az və Mediaforum.az saytlarından başlanır. Hər iki sayt 2004-cü ildə yaranıb. Amma Day.az daha tez yaranıb. O vaxt bir Xeber.net saytı vardı. O sayt necə oldu, bilmirəm. Onun redaksiyası, jurnalist kollektivi vardımı, yəni yaradıcı iş həyata keçirirdimi, jurnalist məhsulu istehsal edirdimi, yoxsa eləcə texniki cəhətdən orada xəbərlər yerləşdirilirdi, bunu da bilmədim. Əgər redaksiyası olubsa, onda həmin saytı da Azərbaycanda internet jurnalistikasının bünövrəsini qoyanların sırasına daxil etmək lazımdır.

İndi şükür Allaha, saytların sayı çoxdur. Bu, təbiidir, belə də olmalıdır. Azərbaycanda jurnalistika sahəsindəki rəqabətə gəlincə, mən buna ayrıca - internet jurnalistikası, telejurnalistika və qəzetçilik sahəsindəki rəqabətlər kimi baxmazdım. Ümumilikdə jurnalistika sahəsində rəqabət qeyri-təbii bir formaya gəlib çıxıb. Bunu yaradan səbəblər var. Jurnalistika sahəsində vəziyyət normal, təbii halda deyil. Mən rəqabət prosesini sağlamlaşdırmağın, yaxşılaşdırmağın yolunu ancaq azad sahibkarlığa və söz azadlığına imkan verilməsində görürəm.

N.Ehlamqızı: Kollektivinizdə əməkdaşların sayı azdır. Bu, işə cəlb etmək üçün peşəkar jurnalist qıtlığından irəli gəlir, yoxsa maddi vəziyyətdən?

- Maddi vəziyyətdən. Mediaforum.az saytının maliyyə mənbəyi xarici fondlardır. "İnternyus Azərbaycan" İctimai Birliyi çoxlu media layihəsi həyata keçirir, onlardan biri də Mediaforum.az saytıdır. Bu layihəni xarici donor təşkilatlar maliyyələşdirir. O maliyyə nə qədər imkan verirsə, biz də kollektivi o həcmdə formalaşdıra bilirik. Mediaforum.az saytının, demək olar, heç bir reklam gəliri yoxdur. Az-çox populyarlığı, oxucusu və sanbalı olan KİV istər-istəməz pul gətirməli, biznesin tərkib hissəsinə çevrilməlidir. Amma biz yalnız həmin donor təşkilatın verdiyi maliyyə çərçivəsində hərəkət edə bilirik. Reklam bazarı olsaydı, özümüz reklamdan pul qazana bilsəydik, sözsüz ki, heç o donor təşkilata da ehtiyac qalmazdı.

"Güneyə diqqətimiz sırf azərbaycanlı olmağımızla bağlıdır"

N.Ehlamqızı: Bəs mövzu seçimində donor təşkilatın təsiri varmı? Rəhbərlik etdiyiniz saytda mədəniyyət, idman sahəsinə aid xəbərlər çox azdır. Amma İranla bağlı xəbərlər Mediaforum.az-da üstünlük təşkil edir...

- Mövzu seçimi sırf öz seçimimizdir. Bizim başqa istiqamətləri işıqlandırmaq arzularımız var. Məsələn, mədəniyyət sahəsini işıqlandırmaq istəyirik, amma maliyyə tapa bilmirik. Güney Azərbaycan mövzusuna üstünlük verməyimizə gəlincə, Azərbaycan təkcə Quzey Azərbaycandan ibarət deyil. 200 ildir bizi bir neçə yerə parçalayıblar. Dərbənddən, Borçalıdan, Göyçədən, Zəngəzurdan, İğdırdan, Qarsdan, Kərkükdən və nəhayət, Güney və Quzey Azərbaycandan üzü belə böyük Azərbaycan var. Güney Azərbaycan mövzusuna diqqətimiz sırf azərbaycanlı olmağımızla bağlıdır. Bu, sırf vətən hissinin diqtə etdiyi bir diqqətdir. Mənə elə gəlir ki, Azərbaycan mediasında təkcə Güney Azərbaycanın yox, Borçalının, Dərbəndin də problemləri yaxşı işıqlandırılmır. Bu gün İraqda münaqişə gedir, Kərkük türkləri Azərbaycan türkləridir, amma biz onların ağrısını hiss edə bilirikmi? Düşmən o qədər bizi parçalayıb, bir-birimizdən ayrı salıb ki, Vətən hissimizin, Vətən anlayışımızın özündə belə təhriflər ortaya çıxıb. Hamımız bilirik ki, Azərbaycan nə boydadır, amma Azərbaycanı o boyda hiss etməyə çətinlik çəkirik. Mənə elə gəlir ki, jurnalistlərin bütövlükdə Azərbaycanın problemlərinə diqqət göstərməyi həm də o hissin bərpasına kömək edərdi. Hələ mən Mediaforum.az saytının Güney mövzusuna diqqətini lazımi səviyyədən az sayıram. Bizim o mövzunu, eləcə də, bütövlükdə dünya azərbaycanlılarının problemlərini daha geniş işıqlandırmaq arzumuz var.

D.Əhməd: Fars dilindən tərcüməçiniz var?

- Bəli, bizim redaksiyada əslən Təbrizdən olan, Tehran şəhərində yaşayıb böyümüş, iki ilə yaxın Tehran Evinin zindanında siyasi dustaq olmuş güney azərbaycanlı işləyir.

D.Əhməd: "Azadlıq nitqləri"nin davamı olacaq?

- Azadlıq mövzusu hamını, o cümlədən məni ən çox düşündürən mövzulardan biridir. "Azadlıq nitqləri" silsiləsi azadlıq mövzusunda yazdığım yazıların bir hissəsidir. Ona qədər də yazmışam, ondan sonra da. Sadəcə olaraq, o, bir silsilə kimi alınıb, ayrı-ayrı məqalələr formasında da yazılar var. "Azadlıq nitqləri" kitabının davamını yazmağı planlaşdırmamışam. Amma azadlıq mövzusunda daima yazır, bəzən çap edir, bəzən isə özüm üçün qeydlər edib nə vaxtsa bitkin məqaləyə, yazıya çevirmək üçün saxlayıram. Amma hansısa silsiləmin davamını yazmaq kimi bir planım yoxdur. Yazsam, yeni nəsə yazmağa çalışacağam.

"Yaddaşımda ən çox biçilmiş otun iyi qalıb"

D.Əhməd: Mediaforum.az-ın siyasi partiyalarla münasibəti necədir? Partiyalar öz informasiyalarını saytınızda dərc etdirməkdə maraqlıdırmı?

- Redaksiyanın bir partiyaya və yaxud bir neçə partiyaya məxsusi münasibəti ola bilməz. Biz çalışırıq ki, hamıya eyni dərəcədə münasibət göstərək. Şübhəsiz ki, bir insan kimi hər kəsin hansısa partiyaya və ya siyasətçiyə münasibəti fərqli ola bilər. Amma çalışırıq ki, bu məsələ bizim yaradıcılığımızda əksini tapmasın.
Partiyaların fəaliyyətinin işıqlandırılmasına gəlincə, burada maraq qarşılıqlıdır. Bəzən biz, bəzən isə partiyalar özləri hansısa fəaliyyətin işıqlandırılmasında maraqlı olur, buna təşəbbüs göstərir.

Taleh Şahsuvarlı: İstedadlı jurnalist İmdad Əlizadə Laçın rayonunun icra başçısı Akif Səlimovdan çox yaxşı müsahibə götürmüşdü. Oradakı bir sualı sosial şəbəkələrdə bir o qədər yaxşı sual saymadılar, amma o sual mənim, doğrudan da, xoşuma gəldi. Həmin sualı Sizə ünvanlamaq istərdim: "Laçının qoxusu Sizin üçün necədir?"

- Mən Bakıda doğulub-böyümüşəm. Laçına biz yaydan-yaya gedirdik. Oranın qışını, yazını, payızını görməmişəm. Yay tətili gələndə atam həmişə bizi kəndimizə aparardı, əsas məqsədindən biri də o idi ki, elə-obaya, kəndə bağlı olaq, o yerləri unutmayaq. İndi işğal altında olan kəndimizin - Laçın rayonunun Oğuldərə kəndinin xatirəmdə böyük yeri var. Oğuldərənin təbiəti, həqiqətən, möcüzəlidir. O təbiəti bilmirəm dünyanın başqa harasındasa tapmaq olar, ya yox.

Kənddən yaddaşımda qalan qoxulardan odun, samovar, ocaq, zirə, qantəpər qoxusunu misal çəkə bilərəm. Meşədə çiyələk az olur, uşaq vaxtı kəndimizdə meşədə bir çiyələk tapıb yemişdim, qoxusu günlərlə əlimdən getməmişdi. O çiyələyin qoxusu yaddaşımda qalıb. Danışa-danışa yadıma düşür ki, bəlkə də, ən çox yaddaşımda qalan biçilmiş otun qoxusudur. Şəhərdə və ya başqa yerdə hərdən otluqdan keçəndə biçilən otun qoxusunu duyan kimi kəndimiz yadıma düşür. İnsan yaddaşında nə qaldığını tam dərk etməyə də bilər. Bəlkə də, yaddaşımızda bizim üçün mühüm olan elə qoxu və rənglər var ki, onu aydın dərk etmirik. Bu baxımdan, sualınıza verdiyim cavabı tam, həqiqi cavab kimi vermək istəmirəm. Ola bilər, mənim üçün çox mühüm olan hansısa bir qoxunu heç burada demədim. İnşallah, torpaqlarımız işğaldan azad olunandan sonra kəndə gedəndə, ola bilər, mənim yadıma elə bir şey düşsün ki, hazırda mən onu yada sala bilmirəm.

"Təxəllüsüm Qaraçanlı tayfasından götürülüb"

T.Şahsuvarlı: Dediniz ki, Oğuldərə kəndindənsiniz. Qardaşınız Fəxrinin təxəllüsü "Uğurlu", Sizdə "Qaraçənli", Oqtayda isə "Qorçu"dur. Ziddiyyətlər nədən qaynaqlanır?

- Mənim təxəllüsüm mənsub olduğumuz Qaraçanlı tayfasından götürülüb. Amma mən təxəllüsümdə onu bir az təhrif etmişəm, "Qaraçənli" götürmüşəm, əslində, "Qaraçanlı" olmalıdır. 19-20 yaşda, yəqin, mənə elə gəlib ki, adamlar şivə ilə Qaraçanlı deyirlər. Sonradan başa düşdüm ki, bu, belə deyil, Qaraçanlı sözündəki "çan" təhrif edilmiş "çən" deyil, o elə "çan"dır. Sonradan Fəxri də, atam da deyib ki, sən səhv yazırsan, düzəlt. Amma gördüm ki, imza belə gedib, daha düzəltmədim. Laçın və Kəlbəcər rayonlarında Qaraçanlı tayfasından olan kəndlər var. Kəndlərin adları başqa-başqadır, amma adamlar o tayfaya aiddir. Qorçu bizim qonşu kəndin adıdır, atamın anası o kənddəndir. Oqtay "Qorçu" təxəllüsünü oradan götürüb. "Uğurlu" isə Fəxrinin özünün seçdiyi, fikirləşdiyi bir təxəllüsdür. Yaradıcı adam üçün hərənin bir təxəllüs götürməyi, mənə elə gəlir ki, təbiidir. Bu da, görünür, fərqlənmək, başqa imzaların kölgəsində qalmamaq istəyindən irəli gəlir.

T.Şahsuvarlı: Azər Qaraçənli adı gələndə həmişə məşhur "Ay Laçın..." yazısı yada düşür. Çox bəyənilib, indi də axtarılır o yazı. Biz Laçını necə səsləyək? Hərdən mən onun yöntəmini tapa bilmirəm. Laçınla real ünsiyyəti necə quraq?

- Ünsiyyətin istər adamlar, istər əşyalarla, istərsə də Vətənlə dərindən bağlı olmağı üçün, yəqin ki, ən əsas faktor onun ürəkdən olmağıdır. Laçını, işğal altında olan hər bir kəndimizi, dağımızı, dərəmizi istənilən formada səsləmək olar. Əsas odur ki, ürəkdən gəlsin. "Ay Laçın..." yazısında işğal olunmuş kənddən bəhs olunur, amma yazıda həmin kəndin yalnız işğal altında olmadığı dövründən bəhs edilir. Kimsə həmin kəndi işğal altında olduğu dövrdən yazmaqla da səsləyə bilər. Ona görə Laçını və ya işğal olunmuş başqa şəhərlərimizi, rayonlarımızı səsləməyin vahid resepti yoxdur. Rəssam rənglərlə, musiqiçi səslərlə, publisist, şair, yazıçı sözlə səsləyə bilər. Əsas odur ki, ürəkdən səslənsin. Mən Azərbaycanda işğal altında olan torpağımızı boğazdan yuxarı səsləyən bir adam görməmişəm, hamı ürəkdən səsləyir. Bu, həm torpağın bizim olduğunu təsdiqləyən, həm də bizim o torpağa qayıtmağımızı təmin edən bir məsələdir. İşğal altında olan torpaqlarımızıın hamısı işğaldan azad olunacaq. Başqa cür mümkün deyil.

T.Şahsuvarlı: Jurnalistlər üçün tikilən binada həmkarlarımızla hərdən yığışıb söhbətləşirik, amma Sizi görmürük. Niyə köçmürsünüz? Belə başa düşürəm ki, evlənib sonra köçəcəksiniz...

- Mən düşüncələrimi, hətta bəzi hisslərimi də hər kəslə bölüşməyə hazıram. Amma mənə elə gəlir ki, oxucularınız üçün mənim özüm yox, düşüncələrim maraqlı ola bilər. Demək olar ki, özüm haqqında danışmıram. Bunun bir neçə səbəbi var. Hesab edirəm ki, mənim özüm ictimaiyyət və oxucular üçün maraqlı deyiləm. Amma mənim hansısa fikirlərim ictimaiyyətə, oxuculara maraqlı gələ bilər. Ona görə də özüm haqda suallardan, söhbətdən yayınmağa çalışıram. Yalnız onu deyə bilərəm ki, jurnalistlər üçün tikilən binadan mənzil almışam, gəlib dəyirəm, şübhəsiz ki, mənzilə köçəcəyəm.

"Xalq diplomatiyası"nı bəyənmirəm"

N.Ehlamqızı: "Xalq diplomatiyası" ilə bağlı müxtəlif yanaşmalar var. Sizin bu məsələ ilə bağlı mövqeyiniz necədir?

- Qarabağ problemi elə bir məsələdir ki, sülh yolu ilə həll olunacaqsa, yalnız dövlətlər səviyyəsində həll oluna bilər. Cəmiyyətlərin bir-biri ilə ünsiyyətinə "xalq diplomatiyası" adı verirlər. Mən qəlbimdə onu bəyənmirəm və onun əleyhinəyəm. Çünki bu, mənim, sənin, bir başqasının gedib düşmənlə bir yerdə oturub söhbətləşməsidir. Əlbəttə, söhbətləşmək olar, amma tam əmin olasan ki, bu söhbət düşmənin ziyanına olacaq. İlk növbədə də Qarabağda yaşayan ermənilərin düşüncə tərzinin dəyişməsi, səhv yolda olduqlarını başa düşməsi üçün hansısa işlər aparmaq olar. Amma əmin olmaq lazımdır ki, belə işlər məhz lazımi nəticəni verəcək. "Xalq diplomatiyası"nda aparılan işin yekunda kimin xeyrinə olacağını dəqiq bilmirəm. Üstəlik, "xalq diplomatiyası" hansısa fayda verə bilərsə, Qarabağ münaqişəsinin davam etməsində maraqlı olan dövlətlərin indiki vaxtda buna imkan verəcəyinə də heç inanmıram. Özümsə qəlbən "xalq diplomatiyası"na meylli deyiləm. Çox istəyərdim ki, bu münaqişə dinc yolla həll olunsun, torpaqlarımız qansız-qadasız işğaldan azad olunsun. Amma burada da rəsmi diplomatiyanın rolunun "xalq diplomatiyası"nın rolundan böyük olduğunu düşünürəm.

D.Əhməd: Özünüz jurnalist kimi işğaldan sonra Laçına, Qarabağa getmisiniz?

- Mən işğaldan sonra nə jurnalist kimi, nə də başqa bir formada işğal altında olan torpaqlarımıza getməmişəm. Ermənistandan işğal altında olan torpaqlarımıza getmək niyyətim yoxdur. Bu gün dəvət etsələr ki, gəl Ermənistandan get, getmərəm.

Z.Nurəliyev: Uzun illərdir bu problem var, insanın hansısa orqanı ağrıyanda uzun müddətli ağrıya qarşı adaptasiya yaranır. O baxımdan, Siz torpaqlarımızın azad olunması ilə bağlı nə dərəcədə optimistsiniz? Problemin həllini hansı müddətə görürsünüz?

- Bəzən narahatlıq ifadə olunur ki, yeni nəsil, işğal altındakı torpaqlarımızı görməyən insanlar torpağın o hissəsinə bağlılığı itirə bilər. Amma Sizə deyim ki, müharibədən sonrakı dövrdə doğulub böyümüş adamlarda, yeniyetmələrdə, gənclərdə Vətən hissini, bəlkə də, yaşlılardan güclü görürəm. Torpağın işğal altında olması faktoru, düşmənin törətdiyi qırğınlar elə bir məsələdir ki, bunun özü bir ağrı kimi vətənə bağlılıq yaradır. Torpaqlarımızın işğaldan azad olunması daha bir neçə nəslin gəlib getdiyi dövrə düşsə belə, o nəsillərdə Vətən hissinin öləcəyinə inanmıram.

"Səməd Vurğun dilimizi əsarətdən qurtarmış şairlərdən biridir"

N.Ehlamqızı: Bədii ədəbiyyatla aranız necədir? Gənc yazarlardan kimləri oxuyursunuz?

- Demək olar ki, daim kitab oxuyuram. Əsasən fəlsəfi və bədii-fəlsəfi kitabları oxuyuram. Gənc yazarlarımızın publisistik yazılarını bir jurnalist marağıyla oxusam da, onların bədii yazılarının oxucusu deyiləm. Vaxt azlığının da buna təsiri var.

N.Ehlamqızı: Günlərdir politoloq Hikmət Hacızadənin Səməd Vurğun barədə "səviyyəsiz şairdir" ifadəsi ətrafında müzakirələr gedir.

- Səməd Vurğun öz dövründə bizim dilimizi kənar təsirlərdən, əsarətdən çıxarmış şairlərdən biridir. Dili əsarətdən çıxarmaq isə çox böyük xidmətdir, çünki dilin əsarətdən qurtulması, sadəcə, dillə bağlı bir məsələ deyil, bu, hər şeyə dəxli olan məsələdir. Bu mənada, Səməd Vurğun çox böyük şəxsiyyətdir. O, bütün xarakteri ilə, hətta xarici görkəmi ilə də bütün faciəmizi, millətimizi əks elətdirən bir adamdır. O özü sovet repressiyasının qurbanıdır. Səməd Vurğunun "Azərbaycan" şeiri sovet ideologiyasının təbliği üçün yazılsa da, həddən artıq yüksək bədii sənət nümunəsidir. Yüksək sənət əsəri olduğuna görə də hər bir ideologiyadan üstündür. O şeir yüz illər sonra da yaşayacaq. Dünyada belə hal olur, hansısa bir kitab, rəsm hansısa hakimiyyətin, padşahın sifarişi ilə, ideologiyaya xidmət göstərmək üçün yaradılır. Sonra o hakimiyyətlər, o dövlətlər, o ideologiyalar keçib gedir, amma həmin sənət əsəri yaşayır. Əsl sənət əsəri bu mənada dövrdən, zamandan, hər bir ideologiyadan yüksəkdə dayanır. Səməd Vurğunun yaradıcılığı, onun "Azərbaycan" şeiri də həmin əsərlərdən biridir. Şeiri izah etmək çətindir. Amma mən bütün qəlbimlə hiss edirəm ki, min ildən sonra da Səməd Vurğun var. Sovet İttifaqı və repressiyası onu məhv eləsə də, əslində, Səməd Vurğun Sovet İttifaqından uzunömürlü və güclüdür.

"Almas İldırımın şeirinin aktuallığı azala bilər"

N.Ehlamqızı: Səməd Vurğunun "Azərbaycan" şeiri ilə Almas İldırımın şeirinin müqayisəsinə necə baxırsınız?

- Almas İldırımın şeiri dəhşətli dərəcədə bizim taleyimizlə, ağrılarımızla, faciələrimizlə bağlıdır. Almas İldırımın "Əsir Azərbaycanım" şeiri dəhşətli nalədir. Bu, bizim millətimizin naləsidir. Amma burada qəribə bir məsələ var. Almas İldırımın şeiri bir az da dövrdən, zamandan asılı şeirdir. Azərbaycanın hər tərəfinin əsarətdən çıxmağı, millətimizə qarşı təqiblərin aradan qalxmağı, eləcə də, məcburi mühacirətin aradan qalxmağı Almas İldırımın şeirinin aktuallığını azalda bilər. Yəni bütövlükdə Azərbaycanın, bütöv Azərbaycanın xoşbəxt olmağı Almas İldırımın şeirini aktuallıqdan sala bilər. Amma Azərbaycanın heç bir xoşbəxtliyi Səməd Vurğunun "Azərbaycan" şeirinin aktuallığını azaltmır. Almas İldırımın "Əsir Azərbaycanım" şeiri ilə Səməd Vurğunun "Azərbaycan" şeirinin arasındakı fərq bundadır.

Nərgiz EHLAMQIZI

Foto: Elçin MURAD