Digər
Dünyanın ən qorxunc bombardman təyyarələri - FOTO
Texnologiya inkişaf etdikcə nəhəng dövlətlər ilk olaraq hərbi müdafiə sənayesində yeniliklər etməyə cəhd göstərir. Lakin bu sahədə kifayət qədər təcrübəsi olanlar əcdadlarının qoyub getdiyi mirasları unutmur. Bu miraslar böyük ordular üçün əsas sursat və təcrübə toplaya bilmək üçün güvənli arxiv rolunu oynayır. Bununla birlikdə texnologiya inkişaf etsə də, illər öncə istehsal edilən silahlar öz əvəzolunmazlığını qoruyub saxlaya bilir.
Publika.az hərb tarixinin gəlmiş-keçmiş ən böyük bombardman təyyarələrini təqdim edir:
B-52 Stratofortress
B-52 strateji nüvə bombardman təyyarəsi 1951-ci ildə “Boinq” şirkəti tərəfindən istehsal edilib. Hazırda ABŞ ordusunun sahib olduğu 70 təyyarədən 4-ü sınaqlarda, araşdırma və yenidən istehsal işlərində istifadə edilir, 13-ü depoda saxlanılır.
TUPOLEV TU-160
Tupolev Tu-160, NATO-dakı kod adı ilə “Blackjack” supersonik və dəyişkən geometrik quruluşa sahibdir. SSRİ-də emal edilən ən son strateji, ağır bombardman təyyarəsidir. Quruluş olaraq Amerika istehsalı B-1 Lanserə bənzəyir. Ancaq ondan böyük və daşıma xüsusiyyəti baxımından daha əlverişli və sürətlidir. Bu günədək istehsal edilmiş ən böyük müharibə təyyarəsidir. Tu-160 pilotları təyyarəni manevr qabiliyyətinə və işıq yansıtmayan ağ boyasına görə “Ağ Qu” adlandırırlar.
Texniki özəllikləri
Heyət: 4 nəfər
Uzunluq: 54,1 metr
Yüksəklik:13,10 metr
Qanad açıqlığı: 35,60 metr
Ağırlığı: 275.000 kq
Sürət: 2.05 mach
Motorun İtələmə Gücü: 137 kN
Mənzil:15,000 km
B-1B Lancer
ABŞ Hava Qüvvələrinin xidmətində olan uzun mənzilli strateji bombardman təyyarəsi. B-52 Stratofortress ve B-2 Spirit ilə bərabər ABŞ-ın uzun mənzilli bombardman qüvvəsinin bel sümüyünü təşkil edir.
Texniki özəllikləri
Ana funksiyası: uzun mənzil, çox istiqamətli, ağır bombardman
İstehsalçı: Boinq, Şimali Amerika. Hücum aviyonikləri – Boinq Hərbi Təyyarəsi, Müdafilə aviyonikləri - EDO Korporasiyası
Motor: 4 əsas elektrik F101-GE-102 turbofan
İtələmə qabiliyyəti: motor başına 13607 kq
Qanad açıqlığı: 41.8 metr, tam açıq mövqedə 24.1 metr, tam qapalı mövqedə isə dəyişkəndir.
Uzunluq: 44.5 metr
Yüksəklik: 10.4 metr
Ağırlıq: 86,183 kq
Maksimum qalxma ağırlığı: 216,634 kilogram
Yanacaq potensialı: 120,326 kilogram
Yük: 34,019 kq
Sürət: dəniz səviyyəsində 1.2 mach
Mənzil: Qitələrarası
Heyət: 4 nəfər (təyyarə komandiri, ikinci pilot və iki silah sistem idarəedicisi)
Maliyyə: 283.1 milyon dollar
Tu-95MS (NATO kod adı – Ayı) strateji bombardman təyyarəsi
Rusiya strateji aviasiyasının təməlini təşkil edir. X-55SM strateji raketlərini daşıya bilən bu təyyarə müharibə şəraitində tək başına, düşmənin havadan müdafiə bölgəsinə girmədən bir neçə şəhəri yox edə bilər.
En yüksək sürət: 925 km/saat
Ağırlıq: 94.400 kq
Mənzil: 15.000 km
Düz uçuş sürəti: 710 km/saat
Motor tipi: Kuznetsov NK-12
Maliyyə: 26.280.000–26.280.000 ABŞ dolları (2013)
TUPOLEV TU-22M
NATO kod adı ilə “Backfire” dəyişkən qanad quruluşuna sahibdir. Uzun mənzilli, supersonik bombardman təyyarəsidir. Hazırda ən geniş istifadəçisi Rusiyadır. Osetiya müharibəsində 1 ədədi vurularaq məhv edilib.
Texniki özəllikləri
En yüksək sürət: 2.300 km/saat
Ağırlıq: 54.000 kq
Mənzil: 5.100 km
Uzunluq: 40 m
Motor tipi: Turbojet
İstehsalçı: Tupolev
Northrop Grumman B-2 Spirit
Xüsusi dizynı və gövdə quruluşu ilə B-2 radara yaxalanmadan hədəf üzərinə gedə bilir. Təyyarə hər biri yeksək texnologiya ilə istehsal edilən bomba və raketlərini gövdəsinin içində olan xüsusi yuvada daşıyır. Silah yükü qabiliyyəti 18 144 kq-dır. Təyyarə xüsusi atış sistemləri sayəsində silahlarını istənilən nöqtəyə hər cür hava şəraitində rahatlıqla ata bilər. 2,2 milyard dollar qiyməti ilə dünyanın ən bahalı təyyarəsidir.
Texniki özəllikləri
Heyət: 2 nəfər
Qanad açıqlığı: 52,4 m
Uzunluq: 21.0 m
Yüksəklik: 5,18 m
Boş ağırlıq: 71,700 kq
Yüklü ağırlıq: 152,200 kq
Qalxma əsnasında maksimum ağırlığı: 170,600 kq
En yüksək sürət: 1020 km/h
Motorlar: 4× General Electric F118-GE-100 turbofans
İtələmə qabiliyyəti: 4x 77 kN
XİAN H-6
SSRİ istehsalı olan Tu-16 bombardman təyyarəsinin “qanuni əkizidir”. Nüvə silahı daşımaq qabiliyyətinə sahibdir. Son modeli H-6K 2011-ci ildə Çin ordusunun xidmətinə verilib.
Heyət: 4 nəfər
Uzunluq: 34.8 m
Qanad açıqlığı: 33.0 m
Qanad uzunluğu: 165 m²
Yüksəklik: 10.36 m
Boş ağırlıq: 37,200 kq
Motor: 2 × Xian WP8 turbojet
Silahlar: 2× 23 mm Norinco Type 23-1 top
Zümrüd
-
Maraq dünyası13:35
Dünyanın ən gənc və ürəyi boş milyarderi: Bu müəmmalı şəxs niyə hamıdan gizlənir?
-
Hadisə13:01
Cavanşir Məmmədov vəfat etdi
-
Hadisə12:30
Maşınlarını tıxacda saxlayıb dalaşdılar - VİDEO
-
Sosial11:55
Əli Əsədov qərar imzaladı
-
Sosial11:25
Ömrü yarıda, pulu havada qalanlar: Pensiya kapitalı varislərə qaytarıla bilər?
-
Hadisə11:10
Azərbaycanın əməkdar artisti vəfat etdi - FOTO
-
Müsahibə10:15
Diplomu 175 ölkədə tanınan azərbaycanlı: İki illik proses 40 gündə bitdi
-
Region09:20
Tavuşda etiraz başladı: Ermənilər İrəvan-Tbilisi yolunu bağladılar