Dünya
Krım tatarlarının lideri: “Qanımız tökülmədən bizə kömək edin”
Krım tatarlarının lideri Mustafa Cəmilov Rusiyanın ilhaq etdiyi
Krım yarımadasına BMT-nin sülhümühafizə qüvvələrinin göndərilməsini
istəyib. Publika.Az xəbər verir ki, Mustafa Cəmilov bu barədə
“Amerikanın Səsi”nə müsahibəsində danışıb. Həmin müsahibəni təqdim
edirik.
-Biz bura BMT-nin Təhlükəsizlik Şurasının dəvəti əsasında
gəlmişik. Ukraynada hadisələrdən sonra bilirsiniz çox şeylər
dəyişdi, torpağımız Rusiya tərəfindən işğal edildi. Onlar bizim
gələcəyimizin nə olacağını, bizim davranışımızın, məsələ ilə bağlı
baxışlarımızın, istəklərimiz və gözləntilərimizin nədən ibarət
olacağını bilmək istəyirlər. Bu məsələləri Təhlükəsizlik Şurasının
qapalı iclasında müzakirə etdik. Fikirlərimizi söylədik.
Gözləntilərimiz çoxdur, çünki məlum olduğu kimi, 1994-cü ildə
Budapeşt protokolu imzalanmışdı və bu protokola görə biz Ukrayna
dövləti olaraq nüvə silahlarından imtina etməli idik və böyük
ölkələr, Amerika Birləşmiş Ştatları, İngiltərə və Rusiya bizim
müstəqilliyimizi, ölkəmizin bütövlüyünü qorumalı idi.
- Rusiyanın Krımı ilhaq etməsindən sonra Krım
tatarlarının mövqeyi nədən ibarətdir?
- Müxtəlif sosioloji araşdırmalara görə, fərqli rəqəmlər
göstərilir. Məsələn, şovinist rus qruplar var, onların fikirlərinə
və araşdırmalarına görə, orada yaşayan rusların əksəriyyəti Rusiya
ilə birləşmə tərəfdarıdır. Etnik ukraynalılar və Krım tatarları
təbii ki bunu qəbul etmirlər, öz gələcəklərini Ukrayna dövlətinin
daxilində görürlər. Onlar tamamilə bu işğala qarşıdır. Amma
qarşımızda böyük güc var. Ukrayna bizim haqlarımızı, öz bütövlüyünü
qoruya bilmir. Biz də həm Krım tatatları, həm də Ukrayna
vətəndaşları kimi öz ölkəmizə, dövlətimizə kömək etməyə çalışırıq.
Bütün sağlam qüvvələr, demokratik qüvvələr, Qərb ölkələrini bu
məsələnin həlli üçün səfərbər etməyə çalışırıq. Amma yalnız Qərb
ölkələri deyil. Sabah Səudiyyə Ərəbistanına səfər edəcəyik, sonra
isə İslam Əməkdaşlıq Təşkilatında görüşümüz olacaq. Çünki çox
narahatıq. BMT-nin Baş Assambleyasında Ukraynaya dair səsvermə
keçiriləndə 48 müsəlman ölkəsindən 32-i bitərəf qaldı, bir-iki ölkə
isə Rusiyanı dəstəklədi. Müstəqil Dövlətlər Birliyində olan
Qazaxıstan, Qırığızıstan kimi ölkələr. Buna görə məsələyə daha çox
diqqət yetirilməsi üçün onun əsasında nəyin durduğunu anlatmaq üçün
təşkilatın sədri ilə görüşəcəyik.
- Krım tatarlarının hazırkı durumu ilə bağlı nə
deyə bilərsiniz, onları taleyi nə olacaq?
- Xalqın arasında böyük narahatlıq var. Böyük əksəriyyət
Ukrayna vətəndaşlığından imtina etmək fikrində deyil. Rusiya
vətəndaşlığını qəbul etmək istəkləri yoxdur. Lakin onlar elə bir
vəziyyətə salınıblar ki, aprelin 18-dən sonra orada yaşayan
insanların hamısı avtomatik olaraq Rusiya vətəndaşı kimi qəbul
ediləcək və onlara məcburən pasportlar veriləcək. Pasport almayan,
Ukrayna vətəndaşlığını saxlamaq istəyən insanlar ayrıca petisiya
yaza bilərlər.
-Siz Krıma BMT-nin
sülhümühafizə qüvvələrinin göndərilməsini istəmisiniz. Sizcə
vəziyyətdən çıxış yolu nədir, nə etmək olar?
- Bəli, biz bunu istərdik. Amma bunun nə qədər çətin
olduğunu bilirik. Bu kimi qərarlar Təhlükəsizlik Şurasında verilə
bilər, amma orada Rusiyanın veto hüququ var və əlbəttə ki buna
imkan verməyəcəklər. Amma məsələni Baş Assambleyaya da çıxarmaq
mümkündür. Hər halda beynəlxalq ictimaiyyətin Krım yarımadasında
insan haqlarının nə durumda olduğu məsələsindən xəbəri olacaq.
İkinci yol da var, bu da NATO qüvvələrinin Kosovoda olduğu kimi
müdaxiləsi. Amma dünya təcrübəsi onu göstərir ki, bu kimi
əməliyyatlar əsas etibarilə çox qan töküldükdən sonra olur. Biz
istəyirdik ki, belə əməliyyatlar bizim qanımız tökülməmişdən əvvəl
baş versin. Amma aydın oldu ki, belə tədbirlər görülməyəcək.
-Müsahibəyə görə sizə təşəkkür
edirəm.
- Mən də təşəkkür edirəm. Həm də Azərbaycan dövlətinin Baş
Assambleyada Ukraynanı dəstəklədiyinə görə sizin ölkənizə
təşəkkürümü bildirmək istəyirəm.
-
Magazin119 Aprel 23:15
Nazpəri illər sonra İlhamə Quliyeva ilə küsülü olmasının səbəbini açıqladı - VİDEO
-
Hadisə19 Aprel 22:48
Bakı metrosunda OLAY
-
Nida Xəbər 19 Aprel 22:24
4 kənd qayıtdı - Növbəti mərhələdə nə var?
-
Dünya19 Aprel 22:12
Ukrayna Rusiyanın hərbi obyektlərini vura bilər - NATO-dan TAM DƏSTƏK
-
MDB19 Aprel 21:50
95 yaşlı diplomat öldü
-
Nida Xəbər 19 Aprel 21:20
Sərhədin delimitasiyası başladı: İrəvan dərhal Tehrana hesabat verdi
-
Magazin119 Aprel 20:59
Dilarə səhnə geyimi ilə gündəm oldu - VİDEO
-
Elm və təhsil19 Aprel 20:40
Buraxılış imtahanının nəticələri açıqlandı