Kəhrəba daşı haqqında bilinməyənlər

Bu dəfə "Mücrü" layihəsində olduqca qeyri-adi bir daş olan kəhrəbadan bəhs edəcəyəm. Gəlin, birlikdə adi ağac şirəsindən (qatran) əsl şəfa mənbəyinə çevrilən bu möcüzəli daşın maraqlı hekayəsiylə tanıq olaq.

Adi qatran şəfalı daşa çevrilir

Kəhrəba daş hesab edilsə də, o digər daşlardan fərqli olaraq mineral maddələrdən deyil, oksigen, hidrogen, karbon və bir neçə turşudan ibarətdir.

Kəhrəba nadir şam ağaclarının və (bəzən də tropik ağacların) ifraz etdiyi qatrandan əmələ gəlir. Ağacın özünü qoruma funksiyası olan qatran budaqlar qırıldıqda ifraz olunur və həmin hissəni bərpa edir.

Ona görə də çox vaxt kəhrəbanın içərisində mumyalanmış milçək və ya başqa kiçik həşəratlara, o cümlədən müəyyən qalıqlara rast gəlinir.

Kəhrəba bu xüsusiyyətilə keçmişə işıq tutaraq tarixçilərin bir çox faktları üzə çıxarmasına kömək edir.

Ağacın ifraz etdiyi qatran minlərlə il sonra sərtləşərək kəhrəbaya çevrilir. Daha sonra ağacla birlikdə torpağa qarışır və orada toplanaraq kəhrəba yatağı əmələ gətirir. Bu proses çox vaxt aldığı üçün təbii kəhrəba çox qiymətlidir.

Əsasən Baltik dənizi, Livan, Siciliya adaları, Meksika, Ruminiya, Kanada, Dominik Respublikası, Polşada çıxarılır. Avropada isə Ukrayna, İsveç, İngiltərə və Hollandiyada kəhrəba yataqları var.

Əsl kəhrəbanı necə tanımalı?

Kəhrəba yumşaq və yüngül olur. Əsas iki növü var: qırmızımtıl sarı və donuq sarı.

Ancaq narıncı, qırmızı, qəhvəyi, bal, qızıl, sümük, qara, mavi və yaşıl rənglərdə də olur.

Bunlardan mavi və yaşıl rəngdə olanı çox nadir tapıldığı üçün daha baha qiymətə satılır.

Satışda çoxlu miqdarda saxta kəhrəbalar mövcuddur. Əsl kəhrəbanı tanımağın bir neçə yolu var.

Kəhrəba qızdırıldıqda elektrik və maqnit xüsusiyyətlərini ortaya çıxarır. Bədənə istilik verir və kağızı cəzb edir.

Əsl kəhrəbanın ən əhəmiyyətli xüsusiyyəti isə yandırıldıqda ətrafa şam qoxusu yaymasıdır.

Saxta kəhrəba plastik, şüşə və sintetik maddələrdən hazırlanır. Belə kəhrəba bədənə qaşıntı verə bilər.

Həm bəzək əşyasıdır, həm də sağlamlığın keşikçisi

Qədim zamanlardan bəri kəhrəbadan həm bəzək əşyalarının hazırlanmasında, həm də türkəçarədə istifadə edilib.

Kəhrəbadan hazırlanan boyunbağılar, sırğalar və təsbehlər sadəcə bəzək əşyası kimi qiymətləndirilməyib.

Çünki bu bəzək əşyaları həm də müxtəlif xəstəliklərin çarəsi olub.

Kəhrəba ən şəfalı daşlardan biridir.

Kəhrəbanın yaydığı istilik soyuqlamanı aradan qaldırır. Ona görə də kəhrəbadan hazırlanan sırğa və ya boyunbağı taxmaq məsləhət görülür.

Kəhrəba boyunbağı tiroid vəzinə yaxşı təsir edir, zobu əridir və boğaz infeksiyalarının meydana gəlməsinə mane olur.

Həmçinin, astma və bronxit kimi xəstəlikləri də yüngülləşdirir. Badamcıqların şişməsinin qarşısını alır.

Onlarla xəstəliyin çarəsi sarı daş

Kəhrəba allergiyaya qarşı təsirlidir. Müxtəlif ağrılardan xilas olmaq üçün də kəhrəbadan faydalanmaq olar.

Xüsusilə də revmatizmdən qaynaqlanan ağrıları qısa müddətdə aradan qaldırdığı deyilir.

Ağrını aradan qaldırmaq üçün daşla ağrı olan bölgəni masaj etmək lazımdır. Daş nə qədər iri olsa, təsiri də bir o qədər güclü olacaq.

Kəhrəba daşının həzm sisteminə də faydası var. Bu daş bağırsaqların işini asanlaşdırır.

Depressiyadan, stressdən xilas edir

Kəhrəba ruh sağlamlığı üçün də əhəmiyyətlidir. Araşdırmalar nəticəsində kəhrəba daşının melanxolik ruh halını önlədiyi və xüsusilə də sol biləyə taxıldıqda depressiyadan qoruduğu ortaya çıxıb.

İnsana müsbət enerji verir. Orqanizmin təmizlənməsinə kömək edir.

Stressi azaldır, həyat eşqinin azaldığı hallarda yaxşı təsir edir.

Roma dövründə kəhrəbadan zobun müalicəsində geniş şəkildə istifadə edilib. Hazırda da xalq təbabətində bu üsula müraciət edilir.

Qədim zamanlarda kəhrəbadan yağ əldə edərək ondan bir çox məqsədlər üçün istifadə ediblər. Kəhrəba yağı ta qədimdə olduğu kimi indi də gözəl qoxu yaratmaq üçün istifadə edilir. Bir çox ətrin tərkibinə kəhrəba yağı əlavə edilir..

Antik Romada kəhrəbadan müxtəlif dərmanlar hazırlanıb. Kəhrəba tozu ilə balı qarışdıraraq boğaz, qulaq və gözlə bağlı problemləri aradan qaldırmağa çalışıblar. Kəhrəba tozunu suyla içdikdə mədə xəstəliklərini aradan qaldırdığına inanılır.

Ən məşhur türk alimlərdən İbni Sina kəhrəbanı bir çox xəstəliyin dərmanı olaraq xarakterizə edib.

Şərq ölkələrində kəhrəba tüstüsünün ruhu gücləndirib insana cəsarət verdiyinə inanılır.

Çinlilər də kəhrəbanın möcüzələrindən xəbərdar olublar. Çində kəhrəbadan hazırlanan xüsusi siropdan sakitləşdirici və ağrıkəsici olaraq istifadə edilib.

Orta əsrlərdə kəhrəba sarılığın çarəsi hesab edilib.

Həmçinin, bədənin güclənməsi və dərinin daha sağlam görünməsi üçün də kəhrəbadan istifadə edilib.

Sarı rəngli kəhrəbanın doğuşu asanlaşdırdığı, ilan sancmaları, diş ağrısı, revmatizmə çarə olduğu fikri formalaşıb.

Kəhrəba yağı, kəhrəba balzamı və kəhrəba ekstraktı o dövrlərdə reseptlərdə ən çox yazılan dərmanlar olub.

Prussiyalılar böyrək daşı narahatlıqları üçün kəhrəbadan faydalanıblar.

Kəhrəba tüstüsünün möcüzələri

Litvada isə kəhrəbadan daha fərqli məqsədlər üçün istifadə edilib.

Onlar ölən adamın ardından kəhrəba yandıraraq pis ruhları bədəndən uzaqlaşdırdıqlarına və yaxşı ruhları çağırdıqlarına inanıblar.

Bütün bunlar onu göstərir ki, kəhrəba müxtəlif ölkələrdə fərqli məqsədlərlə istifadə edilib. Məsələn, bir çox insan kəhrəba tüstüsü iynəyən körpələrin daha tez böyüdüyünə, bu tüstünün yeni evlilərə xoşbəxtlik bəxş etdiyinə, döyüşə gedən kişilərə isə cəsarət verdiyinə inanıb.

Kəhrəbanı bir müddət arağın içərisində saxladıqdan sonra süzüb içdikdə kişilərdə cinsi gücü artırdığı düşünülür.

Kəhrəbadan hazırlanan təsbehləri körpələrə taxaraq onların diş çıxarma prosesini ağrısız keçirmələri təmin edilir.

Qeyd edək ki, kəhrəbanın bütün bu xüsusiyyətləri onun yaşından, hansı ağacın qatranından yaranmasından asılı olaraq dəyişə bilər.

Şir bürcündən olanlar, diqqət!

Əgər Şir bürcündənsinizsə, deməli, sizin kəhrəbadan istifadə etmək üçün daha bir səbəbiniz var. Bütün sarı daşların Şir bürcünə uğur və sağlamlıq gətirdiyinə inanılır. Ona görə də sarı kəhrəbadan hazırlanan aksessuarlar ala bilərsiniz.

Sonda sizin üçün kəhrəbadan hazırlanan ən gözəl aksessuarları toplamışam. Fotolara nəzər yetirsəniz, bir çox məşhur simanın məhz bu kəhrəbadan hazırlanan aksessuarlara üstünlük verdiklərini görəcəksiniz.

Ləman Sultan