Qırmızı.az
“Bizi Brejnev və onun siyasəti narkoman elədi“
Mənə deyiləndə ki, nə vaxtsa narkotikə qurşanıb həyatını puç eləmiş və sonradan peşman olaraq bu yoldan çəkinmiş bir adam haqda yazı yazmalıyam, ümidsizləşdim. İlk ağlıma gələn bir qadın narkoman tapıb danışdırmaq oldu. Düşündüm ki, yəqin kişilər öz sirlərini mənə deməzlər. Düzü, heç qadınların da mənimlə bu mövzuda danışacaqlarına inanmırdım. Nə isə... çox fikirləşdim, axırda köhnə tanışlarımdan biri yadıma düşdü. Bilirdim ki, o, rayonumuzun adamlarını hamıdan yaxşı tanıyır.
Zəng edib fikrimi ona bildirdim. Dostum narkotik istifadəçilərinin
bir neçəsini tanıdığını söylədi. Amma hər ehtimala qarşı söhbətə
razılaşacaq birisini tapmaq üçün vaxt istədi...
Çox gözləmədim. Elə ertəsi gün axşamüstü zəng vurub məni
sevindirdi. Mənə lazım olan parametrləri özündə birləşdirən bir
nəfəri tapdığını bildirdi...
Daha bir gün keçdi və mən qəhrəmanımla, necə deyərlər,
əldən-ayaqdan uzaq kafelərdən birinin əvvəlcədən nəzərdə tutduğum
qapalı otağında açıq söhbətə başladıq. Ucaboylu, arıq, beli azca
bükülmüş bir kişiydi. Xırıltılı səslə danışırdı. 50-55 yaşı olardı.
Qarşımıza pürrəngi çay gəldikdən sonra ona birinci sualım belə
oldu:
-Narkotiki ilk dəfə haçan dadmısınız?
Gözünü çay stəkanına zilləyib xeyli fikrə getdi. Nəhayət, bir neçə
dəfə öskürüb söhbətə başladı:
- 1981-1983-cü illərdə Sovet Ordusu sıralarında Əfqanıstanın
Pəncşər vilayətində qulluq eləmişəm. Siz jurnalistsiniz, məndən
yaxşı bilərsiniz, 1978-ci ildə Əfqanıstanda hakimiyyət dəyişikliyi
oldu. Ölkənin daxilində müxtəlif silahlı qruplaşmalar olduğuna görə
hakimiyyətə gələn Amin SSRİ-nin rəhbəri Leonid İliç Brejnevdən
Əfqanıstana qoşun yeritməsini xahiş etdi. Bir tərəfdən də Amerika
ora xırda-xırda qoşun yeridirdi. Biz əsasən Əfqanıstan mücahidləri
ilə vuruşurduq. Onları Amerika silahlandırırdı. Ruslar onları
"duşman" adlandırırdı. Onlar partizanlar kimi gecələr bizə qəfildən
basqın edir, sonra da aradan çıxırdılar. Nə isə, bu ayrı söhbətdi.
Biz əsgərlər spirtli içki tapmadığımıza görə nəşə və tiryəkdən
istifadə edirdik. Sovet qoşununu özünə xilaskar bilən yerli
sakinlər bizə hörmətlə yanaşır, hərdən bizə plov da göndərirdilər.
Biz kişilərdən nəşə alırdıq. Tiryəki isə pul və gülləyə dəyişirdik.
Əsgərlərimizin demək olar ki, hamısı nəşəyə qurşanmışdı. Zabitlərin
özləri də gizlində nəşə çəkirdilər. Onlar həm də hardansa spirtli
içkilər əldə edirdilər. Amma bizə narkotikdən istifadə etməyi qəti
qadağan eləmişdilər. Çünki ordakı nəşələr adamı halsız edirdi.
Zabitlər qorxurdular ki, "duşman"lar qəfil hücum etsə, biz süst
qalar, müqavimət göstərə bilmərik...
Sonra əsgərlikdən vətənə qayıtdıq. İlk aylar tiryək tapanda
dostlarımla bir yerə yığışır, xəlvətcə çəkirdik. Sonralar mən
əsasən araq içməyə başladım. Araq içəndən sonra hərdən ürəyimizdən
"dartmaq" keçirdi və biz tapanda yenə çəkirdik.
-Bəs nəşəni hardan alırdınız?
-Nə bilim, o vaxtlar satanlar çox olurdu. Rayonda tapmayanda pul
yığıb uşaqları Bakıya, "Kubinka" adlanan yerə göndərirdik. O
zəhirmarın arxası ilə Lənkərana da çox getmişik. Hər yan bizim kimi
xəstələrlə dolu idi. Bir dostumuz vardı, indi rəhmətə gedib, pul
olmayanda maşınların içindən maqnitofon oğurlayıb gətirirdi. Biz də
onları ya satır, ya da nəşəyə dəyişirdik...
Həmsöhbətim danışır ki, əsgərlikdən sonra Əfqanıstanda birgə xidmət
etdiyi ruslarla məktublaşırmış:
-Onlar məni öz yanlarına çağırırdılar. 1985-ci ildə Sverdlovskda
yaşayan Oleq adlı əsgər yoldaşım məni öz şəhərlərinə çağırdı. Mən
İnşaat İnstitutunu qiyabi bitirmişdim. Amma rayonda özümə adi fəhlə
işi də tapa bilmirdim. Oleq isə yazırdı ki, "burda sizinkilər
bazarda alver edib yaxşı pul qazanırlar, bura gəlsən, sənə hər cür
şərait yaradacam". Düzü, evdən məni Rusiyaya buraxmaq istəmirdilər.
Çünki həmin ərəfədə məni həm evləndirmək istəyirdilər, həm də
bilirdilər ki, əsəblərim yerində deyil. Nə isə... Bir gün yolpulu
düzəldib evdən xəbərsiz qatara minib Sverdlovskiyə getdim. Oleq
məni yaxşı qarşıladı. Onların şəhərdən çox da uzaq olmayan bağ
evləri vardı. Mən əsasən orda qalırdım. Bağ evindən şəhərə elektrik
qatarı ilə 20 dəqiqəlik yoldu. Bazarda meyvə alveri ilə məşğul
olurdum. Oleq artıq, necə deyərlər, iynəyə oturmuşdu. Qazandığı
pulun hamısını narkotikə verirdi. O, hər dəfə bağ evinə mənim
yanıma bir kampaniya ilə gəlir və hamısı bir yerdə iynələnirdilər.
Yavaş-yavaş mən də iynə vurmağa başladım. Oleq hərdən əsgərlik
illərimizi xatırlayıb peşmançılıq keçirdiyini bildirirdi. Deyirdi
ki, öldürdüyü mücahidlərin ruhu onu rahat buraxmır. Həmişə Brejnevi
söyürdü, "hallanan" kimi deyinirdi ki, "gül kimi oğlanlar idik,
aparıb əlimizi qana batırdılar, gedib yazıqları öz vətənlərində
qırırdıq".
Sonralar onun sözlərinin təsirinə düşüb mən də yavaş-yavaş anlamağa
başlayırdım ki, həqiqətən biz böyük günahlar işlətmişik. Elə
narkoman olmağımızın səbəbini də günahsız öldürdüyümüz adamların
qarğışının əvəzi sayıram...
Müsahibim arada nəfəsini dərir, nələrisə xatırlamağa çalışır və
davam edirdi:
-Evə məktub göndərib, işlərimin qaydasında olduğunu yazırdım.
Hərdən milis, "OMON" bazarda "oblava" edib alver edən
azərbaycanlılardan sənəd tələb edəndə və ya hansısa səbəbdən onları
incidəndə Oleqə görə mənə dəymirdilər. Hətta bəzən elə olurdu ki,
milislər özləri də gəlib bağ evində bizimlə iynələnir, gətirdikləri
qızlarla deyib-gülür, əylənirdilər... Evə tez-tez pul göndərirdim.
Cavab məktubunda yazırdılar ki, göndərdiyim pulları toyum üçün
saxlayırlar...
Üç il Sverdlovskda yaşadım. Arada evə gələndə valideynlərim məni
uzaq qohumumuz olan bir qızla nişanladılar. Nişanlanandan sonra
Rusiyaya qayıdıb özümə maşın almaq üçün yenidən alverə girişdim.
Getdikcə hansı bəlaya düçar olduğumu anlamağa başlayırdım. Hər dəfə
iynələnəndə Oleqə deyirdim ki, artıq bu mənim sonuncu iynəmdi,
artıq bu yoldan geri qayıdacam. Oleq də əvvəlcə istehza ilə
gülümsünüb "hara qayıtmaq istəyirsən" deyə soruşur, sonra da
doluxsunub, ümidsiz halda "qayıtmağa yerimiz yoxdu, elə beləcə də
ölüb gedəcəyik" deyirdi. Düzü, mən artıq narkotiksiz yaşaya
bilmirdim. Hər dəfə evə, anamgilə məktub yazıb bir bəhanə ilə
nişanı qaytartdırmaq istəyirdim. Çünki artıq, necə deyərlər,
pozulduğumu bilirdim, özümlə birlikdə qohum qızını da bədbəxt etmək
istəmirdim. Öz-özümə fikirləşirdim ki, evə dönsəm, bəlkə də təmiz
yola qayıda bilərəm. Ancaq heç evlənmək istəmirdim.
Bir gün Oleqə bildirdim ki, qəti qərara gəlmişəm və vətənə qayıtmaq
istəyirəm. O da mənə dedi ki, onu tək qoysam, darıxmaqdan
öləcək.
Qısası, özümdə güc toplayıb iynəni yavaş-yavaş azaltdım və Vətənə
qayıtdım. Özümə bir "Jiquli" aldım. Sonra da toy edib evləndim.
Oleq mənə yazırdı ki, yoldaşını da götür, gəl Sverdlovskiyə. Mən
onu aldadırdım, yazırdım ki, yaxınlarda gələcəyəm.
-Həyat yoldaşınız narkoman olduğunuzu bilirdi?
-Yox, uzun müddət bilmədi. Ancaq atam nəşə çəkdiyimi bilirdi. Bir
dəfə ona söz verdim ki, "sənin canın üçün, bir də dilimə
vurmayacam". Ancaq dözə bilmədim, çox keçmədən andımı pozdum.
İynəni onsuz da az-az tapa bilirdim. Nəşəni də çox xəlvət çəkirdim.
Birinci uşağımızın, oğlumun üç yaşı olardı, yoldaşım ikinci uşağa
hamilə idi. Bir gün evdə gizlətdiyim bir büküm nəşə təsadüfən
yoldaşımın əlinə keçibmiş. O da mənə bildirmədən şübhələndiyi bu
otu öz qardaşına göstərib. Qardaşı da bunun nəşə olduğunu deyib.
Həyat yoldaşım məndən gizlin atamı, qayınanamı, (qayınatam rəhmətə
getmişdi)
qaynımı çağırıb bizə yığmışdı. Onların hansı məqsədlə
yığışdıqlarını bilmirdim. Atam məni çağırıb abrımı verdi ki, "ay
hər şey sənə haram olsun, bəs mənim canıma and içmişdin, nooldu?!"
Həyat yoldaşım bunu eşidəndə daş atıb-başını tutdu, qışqır-bağır
saldı ki, "deməli, sən bunun nəşə çəkdiyini bilirsənmiş?!" Atamın
qarşısında şərt qoydu ki, "ya oğlun hamının yanında söz verib bu
yoldan qayıdacaq, ya da mən boşanacam". Çox əsəbiləşdim, acıqca
hamısının yanında dedim ki, "nəşə nədi, mən hətta iynə də vururam".
Yoldaşım özündən gedib yıxıldı, onu birtəhər ayıltdılar. Özünə
gələn kimi anasına dedi ki, "məni evimizə apar, mən bundan çoxdan
şübhələnmişdim, mən narkomanla yaşaya bilmərəm...". Atam onların
yanında mənə bir şillə vurdu. Qayınanam üç yaşlı oğlumu və
gözüyaşlı hamilə yoldaşımı götürüb öz evlərinə apardı... Mən öz
evimdə təkcə yaşayırdım. Nəşəxor dostlarımla hərdən görüşüb yenə
"hallanırdıq".
-Bəs ailənin axırı necə oldu?
-İki aydan sonra mənə dedilər ki, qızım olub. O arada tək olanda
oğlumun evdə qalmış paltarlarını iyləyib ağlayırdım. Atam, anam
yanıma gəlmirdilər. Yalnız maşınımı xaltura eləmək üçün verdiyim
kiçik qardaşım mənə baş çəkməyə gəlirdi. O da hərdən. Qadasını
alım, o mənə həmişə qayğı göstərir, bədbəxt, xəstə və yazıq bir
adam kimi yanaşır, ürək-dirək verib ailəmlə barışdırmaq istəyirdi.
Mən də tərsliyimə salıb deyirdim ki, qayınanam necə aparıb ha,
eləcə gətirməsə, onlarla barışmayacam. Sonra atam rəhmətə getdi.
Yoldaşım yas yerinə gəlmişdi. Oğlum üstümə qaçdı. Mən onu
qucaqlayıb öpdüm, ürəyimdə özümə söz verdim ki, bir də o "sənətə"
qayıtmayacam...
Həmin gün axşam evə qayıdanda ət baltası ilə kötüyü yatdığım
çarpayının altına qoydum. Özümə söz verdim ki, bir də narkotikdən
istifadə etsəm, əlimin birini kəsəcəm. Gecələr yuxuda iynə vurub,
nəşə çəkirdim. Uşaqlara dedim ki, mən bir də bu yola
qayıtmayacağam. Çəksəydim, vursaydım, əlimi həqiqətən
kəsəcəkdim...
-Demək, canınızı bu yolla qurtarmısınız...
-Bəli, iradəmi toplayıb o cəhənnəm əzabından birtəhər
qurtuldum.
-Bəs sonralar heç ürəyiniz istəmədi?
-İki il sərasər özümlə mübarizə aparmışam. Sonra yavaş-yavaş
istəklərimin şiddəti azaldı. Bir neçə dostumuz dozadan öldü.
Eşitdim ki, Oleq də mən vətənə gələndən iki il sonra ölüb...
-Bəs indi ailədə vəziyyət necədir?
-Yoldaşım məni bağışlamadı. Mən yenidən evlənmədim, o da ərə
getmədi. Əvvəllər mənim yardımımı istəmirdi. Yalnız mən bu
zəhrimarın daşını atandan sonra qəbul elədi. Qızımın toyunda oldum.
Oğlum hələ evlənməyib, hərdən yanıma gəlir. Ən böyük təskinliyim
budur ki, uşaqlarım mənə nifrət eləmirlər...
-Açıq söhbətə görə təşəkkür edirəm, bir də, narahat olmayın, adınız
anonim gedəcək.
-İndən belə nədən narahat olmalıyam ki?! Belə həyatı düşmənimə də
arzulamıram...
Şəlalə Göytürk
Publika.Az
-
Dünya14:08
Makronla Silvanın romantik pozaları gündəmi silkələdi - FOTO
-
Sosial13:47
Bu şəxslər pensiyaya 5 il erkən çıxacaq
-
Yaxın Şərq13:16
Mahmud Abbas ermənini nazir təyin etdi - FOTO
-
Sosial13:03
Sabah 25 dərəcə isti olacaq
-
Magazin112:31
Rəşad Dağlının oğluna görün nə hədiyyə etdilər - FOTO
-
İdman12:01
Corcina Ronaldodan geri qalmır: Görün nə oyun çıxardı - VİDEO
-
Nida Xəbər 11:31
Araikin müsahibəsi buna görə yayımlanmadı - Sensasion iddia
-
MDB11:15
Putin bu ölkələrlə birlikdə yeni müharibəyə başlayacaq - Hədəf onlardır