Qırmızı.az
Mübariz Qurbanlı: “9-10-cu siniflərdə din tədris olunsa, yaxşı olar”
Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsinin sədri, YAP İcra katibinin müavini Mübariz Qurbanlının YAP.org.az saytına müsahibəsi
- Mübariz müəllim, 2014-cü il belə demək mümkünsə, artıq tarixdir. Sizcə, bu ilin ölkəmiz üçün ən vacib hadisələri nədən ibarət oldu? Bütövlükdə, 2014-cü ili Azərbaycan üçün necə xarakterizə edərdiniz?
- Azərbaycan son illər ərzində həm bölgədə, həm də dünyada çox böyük nüfuz qazanmış sürətli inkişaf edən ölkələr sırasına daxil olmuşdur. Bəlli olduğu kimi, Azərbaycanın inkişaf strategiyası Ümummilli Lider Heydər Əliyev tərəfindən formalaşdırılmış və bu gün bu strateji kursu uğurla davam etdirən Prezident İlham Əliyev ölkənin sürətli tərəqqisini təmin etmişdir. 2014-cü ildə də Prezidentimizin rəhbərliyi ilə Azərbaycanın dinamik inkişafı davamlı xarakter daşımışdır.
2014-cü ildə Azərbaycan sosial-iqtisadi sahələrdə də bir sıra
uğurlar qazanmışdır. Hər bir ölkənin inkişafının göstəriciləri
təbii ki, ilk olaraq, rəqəmlərdə ifadə olunur. Ümumi daxili
məhsulun artımı, sənaye və kənd təsərrüfatı istehsalının
yüksəlməsi, yeni iş yerlərinin açılması, bütövlükdə əhalinin real
gəlirlərinin artması, rihafının yaxşılaşması və s. kimi faktorlar
bütövlükdə dövlətlərin inkişafının indikatorlarıdır. Əlbəttə ki,
hər bir dövlətin inkişaf səviyyəsi müəyyənləşdirilərkən, beynəlxalq
təşkilatların, maliyyə qurumlarının hesabatları nəzərə alınır. Məhz
burada tərtib olunmuş reytinq sıralamalarında dövlətlərin
inkişafının ilkin göstərici qismində investisiya cəlbetmə
baxımından hansı üstünlüyə malik olması təsvir edilir. Aydındır ki,
cənab Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyilə həyata keçirilən
sosial-iqtisadi inkişaf kursunun nəticəsi olaraq, Azərbaycan
iqtisadi sahədə keçid dövrünü arxada qoymuşdur. Əlbəttə ki, bu gənc
bir dövlət üçün çox ciddi bir göstəricidir.
Ümumiyyətlə, dünyada dövlətlər inkişaf səviyyəsinə görə
təsnifatlaşdırılır. Hətta bu gün planetdə elə ölkələr mövcuddur ki,
onlar yoxsulluq həddində yaşayırlar. Həmin dövlətlərin adı siyasi
xəritədə olsa da, beynəlxalq təşkilatlarda çəkilsə də, onlar öz
xalqlarını hərtərəfli şəkildə təmin və idarə etmək iqtidarında
deyillər. Amma dünyada elə dövlətlər də var ki, onlar yüksək
səviyyədə inkişaf etmiş sənaye cəmiyyəti qurmaqla İnkişaf Etmiş
Ölkələr qrupuna daxil olmuşlar. Belə ölkələrin sayı isə azdır.
Lakin dünyada inkişaf etməkdə olan dövlətlər də mövcuddur ki,
onların sayı inkişaf etmiş ölkələrə nəzərən çoxdur. Bu ölkələrin
qarşısında duran hədəflər isə inkişaf etmiş ölkələrin mütərəqqi
təcrübəsindən rasional şəkildə istifadə etməklə, milli dəyər və
sərvətlərlə uzlaşdırmaqla yeni inkişaf mərhələsinə qədəm qoymaqdır.
Hazırda Azərbaycan da dünyada inkişaf etməkdə olan ölkə hesab
olunur. Amma dövlətimiz digər bu təsnifata daxil olan ölkələrdən
fərqli olaraq, yürüdülən praqmatik və effektiv strategiya
nəticəsində inkişafın keyfiyyətcə yeni mərhələsinə yüksəlib.
Qeyd edim ki, Prezident İlham Əliyev 2003-cü ildə xalqın mütləq
əksəriyyətinin dəstəyilə ölkə başçısı seçildikdən sonra
Azərbaycanın hərtərəfli inkişafı üçün ayrı-ayrı sahələr üzrə dövlət
proqramları reallaşdırılmağa başlanmışdır. Buna misal olaraq,
"Azərbaycan Respublikasının regionlarının sosial-iqtisadi inkişafı
Dövlət Proqramı"nı göstərmək olar. Vurğulanmalıdır ki, bu Dövlət
Proqramı təsadüfən meydana gəlməmişdir. Bu proqram regionlarda
istehsal sahələrinin yaradılmasını, iş yerlərinin açılmasını,
yolların çəkilməsini, içməli su ilə təchizatın həyata
keçirilməsini, orta və kiçik sahibkarlığın dəstəklənməsini və
beləliklə də, insanların rifah halının yüksəldilməsini özündə
ehtiva edir. Bu proqramın uğurla həyata keçirilməsinin nəticəsi
kimi biz ümumilikdə ölkədə minlərlə yeni müəssisələrin
yaradıldığının və 1 milyondan çox yeni iş yerlərinin açıldığının
şahidi oluruq. Bütövlükdə respublikada yoxsulluğun səviyyəsinin
xeyli dərəcədə aşağı düşməsi, adambaşına düşən ÜDM-in həcminin
artması, ölkənin valyuta ehtiyatlarının 50 milyard manatdan çox
olması bir daha sübut edir ki, Azərbaycanda Prezident İlham
Əliyevin rəhbərliyilə əsası Ulu Öndər Heydər Əliyev tərəfindən
qoyulmuş siyasi kurs uğurlu şəkildə davam etdirilir və nəticə
olaraq, 2014-cü il də yaddaşlarda sürətli inkişaf ili kimi
qalacaqdır. 2014-cü il Azərbaycanda təkcə sosial-iqtisadi
nailiyyətlərlə yadda qalmamışdır.
Dekabrın 23də keçirilən bələdiyyə seçkiləri də ölkəmizin siyasi
həyatında mühüm hadisələrdən biridir. Bu ildə də keçən dövrlərdə
olduğu kimi, ölkəmizdə ictimai-siyasi sabitlik qorunub saxlanılmış,
vətəndaş həmrəyliyi, cəmiyyət daxilində ictimai inam, harmoniya,
xalqla hakimiyyət arasındakı vəhdət daha da möhkəmlənmiş, siyasi
hakimiyyət isə insan amilini prioritet götürərək xalq üçün
çalışmışdır.
- Bəs 2015-ci ildə qarşıda duran vəzifələr və strateji hədəflər barədə nə deyə bilərsiniz?
- Əminliklə qeyd etmək olar ki, 2015-ci il Azərbaycan üçün hər bir sahədə böyük perspektiv vəd edir. Hesab edirəm ki, iqtisadiyyatımızın inkişafı davamlı olacaq. Qeyd etmək lazımdır ki, Azərbaycan iqtisadiyyatı neft və qazdan asılı deyil amma neft-qazın istehsalı və ixracı iqtisadiyyatın inkişafına mühüm töhfələr verir. Eyni zamanda, neft və qazdan əldə edilən gəlirlər qeyri-neft sektorunun inkişafına yönəldilir ki, bu da inkişafı təmin edən mühüm amillərdən biri kimi dəyərləndirilməlidir.
Dövlətimizin inkişaf siyasətinin əsas məqsədlərindən birini də
yoxsulluğun səviyyəsinin daha da aşağı salınması təşkil edir. Bu
kontekstdə görülən digər tədbirlərin fonunda, eyni zamanda,
iqtisadi islahatlar və sosialyönümlü tədbirlər sayəsində
dövlətimizin inkişaf etmiş dövlətlərin səviyyəsinə çatdırılması
strateji hədəf kimi müəyyənləşdirilmişdir. 2015-ci ildə iqtisadi
islahatların daha da dərinləşdirilməsi, ərzaq təhlükəsizliyinin
təmin olunmasına dair proqramların həyata keçirilməsi də nəzərdə
tutulmuşdur. Bu gün regionlarımız sürətli inkişaf tempinə malikdir,
bölgələrdə yeni sənaye müəssisələrinin tikintisi davam etdirilir,
əhalinin məşğulluq səviyyəsinin artırılmasına dair əhəmiyyətli
tədbirlər görülür.
Azərbaycan bu il olduğu kimi növbəti ildə də böyük, nüfuzlu
beynəlxalq tədbirlərə ev sahibliyi edəcək. Bunların sırasında
birinci Avropa Olimpiya Oyunlarını xüsusi qeyd etməliyik. Ölkəmiz
bu nüfuzlu beynəlxalq tədbirə yüksək səviyyədə hazırlaşır.
Qeyd etmək lazımdır ki, Prezident İlham Əliyevin inkişaf siyasəti
özündə uzunmüddətli və çoxşaxəli perspektiv hədəfləri ehtiva edir.
Belə ki, dövlət başçısı tərəfindən təsdiq olunmuş “Azərbaycan-2020:
Gələcəyə baxış” İnkişaf Konsepsiyası bütövlükdə, Azərbaycanın
uzunmüddətli inkişaf üçün strateji vəzifələr müəyyən edir. Bu
konsepsiyanın həyata keçirilməsi ölkəmiz üçün böyük perspektivlər
vəd edir.
- Mübariz müəllim, son zamanlar bir sıra müsəlman ölkələrində dini zəmində ciddi problemlərin yarandığını görürük. Bunun müxtəlif səbəbləri var. Siz Azərbaycan xalqının dini dünyagörüşünü necə xarakterizə edərdiniz?
- Azərbaycan xalqı çox böyük tarixi yol keçib, tariximiz çox qədimdir. Xalqımız İslama qədər də müəyyən dini dünyagörüşünə malik olub. Biz VII əsrin ortalarından İslamı qəbul edən xalqıq. Bu gün dünyada 60-a qədər ölkədə İslam aparıcı din olaraq mövcuddur. 57 ölkə İslam Əməkdaşlıq Təşkilatında birləşir və Azərbaycan İƏT-də öz mövqeyi olan dövlətlərdən biridir. Bilirsiniz ki, Azərbaycan əhalisinin 96 faizi müsəlmandır, 4 faizi isə müxtəlif dinlərin daşıyıcısıdır. Xalqımızın dini dünyagörüşünə gəldikdə isə biz uzun illər çar Rusiyasının və Sovetlər Birliyinin tərkibində olmuşuq. Bu zaman, xüsusilə sovetlərin ideoloji dövlət olması dinə də öz təsirini göstərib. Sovet rejimi ateizmi təbliğ etdiyi üçün Azərbaycanda tarixdən gələn ənənəvi adət-ənənələrimizə bəzi mənfi təsirlər olub. Amma bu gün demək olar ki, hamı müsəlman adətlərini yerinə yetirir. Amma bütövlükdə götürəndə biz digər müsəlman ölkələrindən dünyəviliyimizə görə fərqlənirik. Bizim ərazimizdə nə qədər təbliğat aparsalar da, yad təsirlər ərazimizə müəyyən qədər müdaxilə etsə də, hər hansı ciddi problem yoxdur. Yad təsirlər mədəniyyətimizə, incəsənətimizə, dinimizə müdaxilədə özünü göstərir. Amma nə qərb mədəniyyətinin mənfi çalarlarının, nə də dini xurafatın burada kökü yoxdur. Bu da cəmiyyətimizin dünyagörüşünün, intellektinin yüksək olmasının göstəricisidir.
- Bəs İslam dininin mahiyyətini yaxşı bilməmək hansı fəsadlar yarada bilər?
- İnsan nəyisə pis bilirsə, bu müəyyən mənfi fəsadlar verir.
Məsələn, pis həkimdirsə xəstə sağalmır, pis müəllimdirsə yaxşı
təhsil vermir və s. Din də insanların inancıdır, dünyagörüşüdür,
əxlaqıdır. Əgər kimsə öz keçmişini yaxşı bilmirsə, öz milli
müqəddaratını qoruya və müdafiə edə bilməz. Əgər öz dinini yaxşı
bilmirsə, kənar dinlərin təsirinə, dindəki mənfi cərəyanların
təsiri altına düşə bilər. Ona görə də, İslamı yaxşı bilməsək,
Qurani-Kərimi, Peyğəmbərimizin (s) yolunu yaxşı bilmiriksə, təbii
ki, insanın başqa təsirlər altına daha tez düşməsi istisna deyil.
Məsələn, biz əgər radikal qrupların yayıldığı coğrafiyaya baxsaq,
harada islami bilgliər zəifləyibsə, radikallar dini əbaya bürünərək
fəallaşırlar. Onlar dini siyasiləşdirir və ondan istifadə etməyə
cəhd göstərirlər. Ona görə də, İslamı bilmək vacibdir. Əgər kimsə
özünü müsəlman hesab edirsə, İslam dinin mahiyyətini
öyrənməlidir.
İslam dünyasında dindən sui-istifadə hallarına rast gəlirik və
qarşıdurmalara da görürük. Müəyyən qüvvələr insanların dini
biliyinin aşağı olmasından istifadə edərək onları terrora və digər
neqativ hallara cəlb edirlər. Azərbaycanda insanların dini
bilikləri zəif ola bilər, amma dünyəvilik, sağlam cəmiyyət və
savadlı olmaq din faktorundan sui-istifadəyə imkan vermir. Amma
bununla belə, insanlar din haqqında ətraflı bilgi əldə
etməlidir.
- Son zamanlar cəmiyyətimizdə orta məktəblərdə dinin tədris olunması məsələsi geniş müzakirə mövzusuna çevrilib. Sizcə, orta məktəblərdə dinin ayrıca fənn kimi tədris olunması bizə nə verə bilər? Dövlət Komitəsinin sədri olaraq bu fikirlərə münasibətiniz necədir?
- Biz öz keçmişimizi, tariximizi, mədəniyyətimizi bilməsək,
şəxsiyyətlərimizi tanımasaq hansısa xalqlarla müəyyən məsələlərdə
üz-üzə gələndə deməyə kifayət qədər sözümüz olmaz. Mədəniyyətimizi,
ənənələrimizi necə qoruyuruqsa, dinimizlə də bağlı bu proses
getməlidir. Bu haqda bilgilər əlbəttə ki, məktəblərdə verilməlidir.
Dini bilgi dedikdə, bunu başqa cür başa düşənlər də olur, Quranı
öyrətmək, ərəb əlifbasını öyrətmək, dindar yetişdirmək anlamında
qəbul edirlər. Əlbəttə ki, belə deyil. Bu məsələlər müvafiq ali
məktəblərdə, mədrəsələrdə öyrədilir. Biri də var ki, din haqqında
ümumi bilgilərin verilməsi. Sovet sistemində də orta məktəblərdə
dinlə bağlı bilgilər verilib.
Bilirsiniz ki, din dövlətdən ayrıdır, dini etiqad azadlığı, vicdan
azadlığı var. Lakin dövlət dini himayədən imtina etməyib. Vaxtilə
Ulu Öndər Heydər Əliyevin məscidləri ziyarət etməsi, Prezident
İlham Əliyevin gördüyü işlər və bu sahədə əldə olunmuş nəticələr
göz qabağındadır. Azərbaycan müstəqilliyini qazananda respublikada
cəmi 17 məscid var idi, indi 2050 məscid var. 1600 məscid daimi
fəaliyyət göstərir. Bu gün Azərbaycanda bayram namazlarına, cümə
namazlarına diqqət yetirsək, 300-350 min vətəndaş məscidlərə
gedərək dini ayinləri icra edirlər. Bütövlükdə isə məscidlər gün
ərzində 600-700 min insanı dini ayinləri icra etmək üçün qəbul
etmək imkanındadır.
Ümumiyyətlə, məktəblərdə «Həyat bilgisi» dərsliyi var ki, müxtəlif
mövzuları əhatə edir, o cümlədən İslam dinini də. Bu dərslikdə
başqa dinlər haqqında da məlumatlar verilir. Mən düşünürəm ki,
yuxarı siniflərdə, yəni 9-10-cu siniflərdə din tədris olunsa yaxşı
olar. Çünki bu, gənclərin formalaşdığı bir dövrdür. Dərsliyin adı
isə «Dini bilgilərin əsasları» və ya «Din və mədəniyyətin əsasları»
ola bilər. Azərbaycan multikulturalizm, tolerantlıq məkanıdır və
bütün bunlar dərslikdə özünün geniş əksini tapa bilər. Düşünürəm
ki, belə bir dərslik, fənn yarım dərs ili ərzində məktəblərdə
tədris oluna bilər. Burada dinin mahiyyəti əks olunmalıdır. Eyni
zamanda, zərərli cərəyanlar haqda da bilgilər verilməlidir ki,
gənclər ayıq-sayıq olsunlar.
Hazırda 30 ölkədə qanlı toqquşmalar gedir. Onların 12-i dini
zəmindədir, etnik və ideoloji zəmində də toqquşmalar var. Dini
konfessiyalar və dindaxili toqquşmalar da mövcuddur. Təəssüf ki,
belə toqquşmalar islam ölkələrində çoxdur. Dini zəmində
toqquşmaları isə radikal cərəyanlar törədir. Təkcə ötən 14 il
ərzində planetimizdə baş vermiş toqquşmalarda 1 milyon 200 min
nəfər həlak olub. Bunların da xeyli hissəsi dini toqquşmalar
nəticəsində baş verib. Amma Tövrat, İncil, Quran və digər müqəddəs
kitabların heç birində müharibəyə çağırış, insanların öldürülməsi
çağırışları yoxdur. Müqəddəs kitabların hamısı insanları humanizmə,
sülhə, qardaşlığa çağırır. Eyni zamanda, müsəlmanların müqəddəs
kitabı olan Qurani Kərim insanları sülhə çağırır. Bu mənada bunlar
haqda məlumatları oxuyan 14-15 yaşında gənclər radikalların
arxasınca gedə bilməzlər. Bəzi adamlar var ki, Qurandan bir neçə
ayə, hədis əzbərləyib meydana çıxaraq özlərini dini dərindən bilən
adamlar kimi göstərməyə çalışırlar. Onlar tarixdə baş verən
hadisələri bu günə daşımağa çalışırlar. Bu, yolverilməzdir.
Hadisələr o zamanlarda qaldı. Tarixdə kimsə nəsə edibsə, indi heç
kim ona cavabdeh deyil.
Bütövlükdə, dərsliklə bağlı mən hesab edirəm ki, müvafiq qurumlar,
mütəxəssislər bu məsələni geniş müzakirə etməli və lazımi qərar
qəbul olunmalıdır.
- Bəs kütləvi informasiya vasitələrində bu istiqamətdə geniş təbliğat işinin aparılması hansı nəticələr verə bilər?
- Hesab edirəm ki, dini intellektual səviyyənin yüksəlməsi üçün
kütləvi informasiya vasitələrində İslam dini haqqında həqiqi
bilgini insanlara çatdırmalıyıq. Hansı ölkədə bu işlər görülürsə
insanların təsir altına düşmə ehtimalı azalır. Azərbaycanda bu
baxımdan sabitlikdir, radikalların dayaqları yoxdur. Cəmiyyətin
dünyagörüşünün yüksək olması hansısa xurafata inanmağa imkan
vermir. Amma arxayınlaşmaq da olmaz.
Bilirsiniz ki, bu yöndə maarifləndirmə işləri aparılır. Ölkə
Prezidenti tərəfindən bununla bağlı Dövlət Komitəsinə əlavə vəsait
ayrılıb. Biz bu vəsaiti dini maarifləndirmə, dini icmalarda işin
gücləndirilməsi istiqamətində proqramlara yönəldəcəyik. Hesab
edirəm ki, dini maarifləndirmə sahəsində xeyli işlər görülüb. Ancaq
bu, ardıcıl olaraq davam etdirilməlidir. Qafqaz Müsəlmanları
İdarəsi imamlar, axundlar, din xadimləri üçün kurslar təşkil edib.
Müvafiq qurumların nümayəndələri həmin kurslarda çıxışlar edirlər.
Məscidlər irfan, mədəniyyət mərkəzinə çevrilməlidir, axundlar təkcə
dini yox, dünyəvi bilgilərə də malik olmalıdır. Orta əsrlərdə
mütəfəkkirlərimizin əksəriyyəti məscidlərdə yetişdirilirdi. Amma
sovet dövründə dindarlar yalnız yas mərasimlərini aparan insanlara
bənzədilib və indi də belə düşünənlər az deyil. Bu, doğru yanaşma
deyil.
- Sizcə, qısa vaxt ərzində bu imici dəyişmək mümkündürmü?
- Əlbəttə ki, bu yöndə addımlar atılıb və proses davam etməkdədir. Artıq din xadimlərinin vahid geyim forması da müəyyən edilib. Bu, zahiri dəyişiklikdir. Daxili dəyişikliklərə gəlincə, mən məscidlərə gedirəm, xütbə kitablarına baxıram və artıq yeni nəsil yetişdiyini görürəm. Bakı Dövlət Universitetinin ilahiyyat fakültəsinin, eləcə də İslam Universitetinin tələbələrindən yüksək mütəxəssislər yetişir. Onlar yüksək biliklərə sahib din xadimləri kimi formalaşırlar.
Doğrudur, hələ də xarici təsirlər var və onlar məscidlərə də girmək
istəyirlər. Amma biz buna yol verməyəcəyik. «Dini etiqad azadlığı
haqqında» qanuna görə məscidlərdə yalnız Azərbaycan vətəndaşları
dini ayinləri icra edə bilər, axundlar, imamlar bizim ölkənin
vətəndaşları olmalıdır. Bu, çox məntiqlidir. Biz çalışmalıyıq ki,
xalqımız İslam dəyərlərini dərindən öyrənsin. İslam dini yalnız
hicabdan, yas mərasimlərində istifadə olunan ayinlərdən ibarət
deyil. İnsanlar İslam elmindən nəyisə əxz edərək həyatında tətbiq
etməlidir. İslam dini əxlaqı, insanlığı, paklığı, halallığı təbliğ
edir. İslami dəyərlər milli mənəvi dəyərlərimizin tərkib hissəsidir
və biz bu dəyərləri qorumalıyıq. Kimlərsə bu dindən xurafat yaymaq
üçün istifadə etməyə çalışır, amma insanların dini biliyinin,
dünyagörüşünün yüksək olması belə halların qarşısını alır.
- Mübariz müəllim, demək olarmı ki, dini sahədəki "beşinci kolonlar" da iflasa uğrayıb?
- Azərbaycanın qərəzli təftişçiləri qismində çıxış edən dövlətlərin müəyyən sahələrdə əldə etməyə müvəffəq olmadığı nailiyyətlər var ki, ölkəmiz onların artıq uğurlu modelini yaradıb. Məsələn, multikulturalizm və tolerantlıq sahəsində ABŞ başda olmaqla Qərb dünyası Azərbaycandan çox şeyi öyrənməlidir və ölkələrində bu sahədə mövcud olan neqativ halların həllində istifadə etməlidir.
Bütün dinlərin təmsilçilərinin azad şəraitdə etiqadı üçün ən
mükəmməl təminatın yaradılması, fərqli xalqların, mədəniyyətlərin
öz mənəvi dəyərlərini yaşatmaları və təbliği üçün hər cür
imkanların formalaşdırılması, respublikamızda heç bir vətəndaşın öz
dini və milli mənsubiyyətinə görə təqib edilməməsi, əksinə, onun
bütün hüquqlarının tam qorunması Azərbaycan xalqının və dövlətinin
malik olduğu bəşəri dəyərlərin ucalığının göstəricisidir. Prezident
İlham Əliyevin qeyd etdiyi kimi, "Azərbaycanda bütün xalqlar
dostluq, mehribanlıq şəraitində, bir ailə kimi yaşayır. Heç vaxt
Azərbaycanda dini, milli zəmində qarşıdurma, anlaşılmazlıq olmayıb
və bu, bizim böyük sərvətimizdir... Multikulturalizm Azərbaycanda
həyat tərzidir..."
Təəssüf ki, artıq bütün dünyanı ağuşuna alan dini zəmində
düşmənçilik dalğası da məhz yuxarıda geniş şəkildə danışdığımız
yeni dünya düzəninin ikili standartlarının təzahürləri, birqütblü
dünyaya transformasiyanın süni şəkildə ortaya atdığı avantüradır.
Açıq etiraf etməliyik, Qərbin məlum dairələrinin "Böyük Orta Şərq
layihəsi" deyilən planında radikal islamçı qrupları səhnəyə daha
qabarıq çıxarmaq niyyəti aydın görünür. Onların hərbi hazırlığı,
silahlandırılması, maliyyələşməsi və istiqamətləndirilməsi
prosesində Qərb emissarlarının birbaşa iştirak etməsi barədə
yüzlərlə fakt var. Qərbin bu son intriqası nəticəsində "Allahu
əkbər" sədası ilə müsəlman müsəlmanı qətlə yetirir. Sünni şiənin
məscidini partladır, şiə də sünnilərə eyni cavabı verir, vəhabilər
isə hər ikisinin kəndlərini dağıdır. Yəni, bu təriqətlər məhz
içlərinə salınmış şeytanın şərinə uyub, məlum şəbəkənin tələsinə
düşür və bir-birlərinin qəniminə çevrilirlər. Beləliklə də, yüz
minlərlə müsəlman öldürülür, əlil olur, milyonlarla müsəlman isə öz
yurdundan didərgin düşür. Və ən dəhşətli məqam odur ki, bu
münaqişələrdə qalib gələn heç vaxt nə İslam, nə də hansısa
təriqətdir, qalib İslamı düşmən kimi görənlər və bu təxribatı
həyata keçirən şəbəkədir! Acı gerçəklik odur ki, Xaç yürüşləri bu
gün də davam edir, amma onu XXI əsrdə müsəlmanı müsəlmana
qırdırmaqla həyata keçirirlər!
Bu prosesdə Qərbin strateji mərkəzləri, necə deyərlər, "bir güllə
ilə iki dovşan" vururlar. Bir tərəfdən İslam dini dünya ictimai
rəyində gözdən salınır, digər tərəfdən "idarə olunan xaos" yolu ilə
məqsədə nail olunur - ərəb dünyası, Yaxın Şərq qan çanağına
çevrilir. Onsuz da ölənlər onlar üçün yadlardır - üzülməyə dəyməz,
dağılanlar isə sonradan Qərb şirkətlərinə veriləcək vəsaitlə bərpa
olunacaq. Amma ən böyük mənfəət Şimali Afrikadan Cənubi-Şərqi
Asiyayadək böyük coğrafi arealın bütün təbii sərvətləri və insan
resursları ilə Qərb dünyasının nəzarətinə keçməsidir.
Son aylarda Azərbaycanı demək olar ki, qarış-qarış gəzmişəm.
Bölgələrdə müxtəlif dinlərə etiqad edən icmalarla görüşlər
keçirmişəm. İslami təriqətlərin nümayəndələri ilə sıx əməkdaşlıq
edirik. Onları dinləyirik, problemlərini öyrənirik, çətinliklərini
həll edirik, normal fəaliyyət göstərmələri üçün şərait yaradırıq.
Müşahidələrim onu deməyə əsas verir ki, həqiqətən də Azərbaycanda
dini durumu gərginləşdirmək üçün kənar qüvvələrin təsiri hələ tam
kəsilməyib. Bu cəhdlər var. Azərbaycanda da icmalar arasında süni
yollarla gərginlik yaratmağa, Yaxın Şərqdəki vəziyyəti ölkəmizə
ixrac etməyə məlum şəbəkə tərəfindən təşəbbüslər göstərilir, buna
böyük vəsaitlər ayrılır. Ancaq bütün bu cəhdlər uğursuzluğa düçar
olur.
Əvvəla, ona görə ki, Azərbaycanda düzgün dini siyasət həyata
keçirilir. Dövlətlə ruhani kəsim arasında qarşılıqlı anlaşma və
etimad mühiti bərqərar olub. Hər bir konfessiya, dini icma daşıdığı
hüquqi, mənəvi öhdəliyini dərk edir və buna əməl edir. Digər
tərəfdən, aparılan düzgün maarifləndirmə işi dini icmalar arasında
yarana biləcək hər hansı bir anlaşılmazlığı aradan qaldırır.
Vurğulamağı zəruri saydığım bir məsələ də budur ki, dini icmalarla
birgə əməkdaşlığımız nəticəsində bu sahədə mövcud olan "beşinci
kolonlar"ı da iflasa uğrada bilmişik. Eyni zamanda, Azərbaycanda
dini zəmində hansısa ixtilaf yaratmaq cəhdinin qarşısını almaq
gücündə olan mükəmməl hüquq-mühafizə sistemi var.
Bu baxımdan, tam əminliklə deyə bilərəm ki, Azərbaycanda siyasi
yönümdə gərginlik yarada bilməyən məlum anti-azərbaycançı şəbəkə
dini yönümdə də arzuladığı və planladığı təfriqələri həyata keçirə
bilməyəcək.
- Bu xoşagəlməz hadisələrin baş verməsində təbii ki, dünyada ikili standartların mövcud olması, müəyyən beynəlxalq güclərin öz maraqlarını təmin etmək niyyətləri əsas rol oynayır. Sizcə, bu qüvvələrin Azərbaycanda öz məqsədlərini reallaşdıra bilməməsi hansı amillərlə bağlıdır?
- Bu gün birmənalı şəkildə etiraf etmək lazımdır ki, son onillikdə baş verən "rəngli inqilablar" və "ərəb baharı" dalğalarının faciəvi təzahürləri, yəni, parçalanmış dövlətlər, böyük ərazi itkiləri, səfalət, siyasi böhran və digər bu kimi acı gerçəkliklər Qərbin məlum dövlətlərinin və iqtisadi-siyasi güclərinin fəaliyyətinin nəticələridir. "Demokratiya ixracı" adı altında əslində, bu bölgələr savaşa, iqtisadi tənəzzülə, siyasi konfrantasiyaya sürükləniblər. Bu dövlətlərə ixrac olunan isə demokratiya yox, onları siyasi vassala çevirən qaydalar olub. Psixoloji manipulyasiya yolu ilə aqressivləşən və qanuni hakimiyyətlərinə qarşı zorakılığa sövq edilən kütlələr sonda bu "inqilabların" qurbanına çevriliblər.
Dünyada baş verən innovativ yeniliklər, kosmosun fəthindən İKT-nin
ağlagəlməz inkişafına qədər əldə edilən elmi kəşflər, bəşəriyyətin
şüur və düşüncə tərzinin daha da rasionallaşması kontekstində
siyasi münasibətlər sistemində heç bir mütərəqqi dəyişikliyin baş
verməməsi böyük təəssüf doğurur. Dünyanı az qala quldarlıq dövrünün
prinsipləri ilə təkbaşına idarə etmək məqsədi hələ ki XXI əsrin də
siyasi reallığıdır. Müxtəlif qitələrdə yaşayan milyardlarla insanı
bir neçə dövlətə mənsub milyonlarla insanın rifahına xidmət edən
təbəqəyə çevirmək niyyəti dövrümüzün ən böyük ədalətsizliyidir.
Planetin bütün təbii sərvətlərinə şəriksiz sahib olmaqla
kifayətlənməyərək, hətta insan məskunlaşmayan Antraktidadan
qalaktikayadək hər bir məkanı öz nüfuz dairəsində görən məlum
güclərin bitməyən qovğaları yeni münaqişə ocaqlarının yaranmasının
əsas səbəbidir.
Hazırkı proseslər göstərir ki, mövcud savaşlar və siyasi
gərginliklər məhz planetin 200-ə yaxın dövlətinin məlum üç-dörd
ölkənin və beş-altı meqaholdinqin iqtisadi-siyasi maraqları
əsasında idarə olunması niyyətinin uğurla bitməsinə hesablanıb. Bu
gün qloballaşan terror təhdidi də bu prosesin bir hissəsidir. Bu
terror şəbəkələrinin hansı dövlətlərin, qüvvələrin təhriki ilə
yaradılmasını və maddi yardımları, silahları ilə təmin edilməsini
bilmək üçün elementar siyasi müşahidə qabiliyyətinə malik olmaq
kifayətdir.
Azərbaycanı da "rəngli inqilablar" silsiləsinə calaq etmək planı
artıq uzun müddətdir ki, məlum fövqəlgüclərin aktuallığını
itirməyən məqsədidir. Amma dalana dirəniblər: inqilab baş tutmur
ki, tutmur və hər ötən gün onun baş tutacağına olan ümidləri daha
da öldürür. Bunun konkret səbəbləri var. Əvvəla, Azərbaycanda
inqilab 1993-cü ildə baş verib. Və bu inqilab nə narıncı, nə
məxməri idi, nə bahar idi, nə də külək. Sırf xalq inqilabı! Bu
inqilab heç də postsovet və ərəb ölkələrində olduğu kimi
fövqəldövlətlərin iqtisadi ekspansiya niyyətləri və siyasi
avantüraları əsasında baş tutmayıb, tam əksinə, məhz bu güclərin
Azərbaycanı vassala çevirmək planına qarşı olub. Bu inqilabı xalq
hazırlayıb, xalq həyata keçirib, bəhrəsini də xalq görüb, görür və
daim də görəcək.
Digər tərəfdən, bu gün ölkəmizdə inqilabın baş verməsi üçün nə
sosial, nə siyasi, nə də başqa bir zəmin var. Xalqın güzəranı
yüksəlir, dünya ölkələri maliyyə böhranı məngənəsində olduğu vaxt
Azərbaycanın inkişaf göstəriciləri daha da artır. Bu gün iqtidara
alternativ olacaq heç bir siyasi qüvvə yoxdur, xalqın mütləq
əksəriyyətinin mövcud hakimiyyətə birmənalı inamı və etimadı var.
Cəmiyyətdə demokratikləşmə və hüquqi dövlət quruculuğu uğurla
gedir, ictimai ab-hava sabitdir, kəskin narazılıqlar, ziddiyyətlər
yoxdur (baş verən siyasi qarşıdurmalar, konfrantasiyalar yalnız elə
müxalifətdaxili proseslərdir). Xalqın ictimai şüur səviyyəsi,
vətəndaşlıq duyğusu çox yüksəlib, o, dövlətinə və müstəqilliyinə
tam sahib çıxmağı, onu qorumağı uğurla bacarır.
Həmçinin, artıq qlobal məkanın nüfuzlu aktorlarından biri olan
Azərbaycan bölgənin iqtisadi və siyasi istinad nöqtəsi kimi
formalaşdığına, qitələri biri-birinə bağlayan mühüm layihələrin
əsas "vintlərindən" olduğuna görə, bir sözlə, tədricən yeni güc
mərkəzinə çevrildiyindən burada hansısa "inqilab" etmək mümkün
deyil.
Vətəndaşlarımız Azərbaycan dövlətinin və daha konkret deçək,
Prezident İlham Əliyevin şəxsində müstəqilliyin necə məharətlə
qorunub daha da güclənməsi prosesinin incəliklərini anlayır,
dövləti idarə etmək məharətinin ən mükəmməl nümunəsinin
Azərbaycanın liderinin timsalında formalaşmasını qürurla müşahidə
edir.
-
Sosial08:43
Azərbaycanın tanınmış professoru vəfat etdi - FOTO
-
Magazin208:36
Kristofer Nolan cəngavər olacaq, xanımı isə... - FOTO
-
Ekologiya07:17
Bu günə olan hava PROQNOZU - 20 dərəcə isti
-
Magazin206:16
Leonardo Di Kaprio ilə sevgilisi arasında NƏ BAŞ VERİR?
-
Səhiyyə05:15
Ömrü uzadan pəhriz sınaqdan UĞURLA ÇIXDI
-
Avropa03:43
Meqan Markl Keyt Middltonun xəstəliyindən necə istifadə etdi? - ŞOK DETALLAR
-
Avropa02:00
Azərbaycanlı jurnalist Kiyevdə vəfat etdi - FOTO
-
Magazin101:41
Azərbaycanda tanınmış müğənni üçün 2-ci dəfə TOY ÇALINACAQ - VİDEO