Tarixin ən çılğın 10 diktatoru: İnanılmaz qadağalar - FOTO

1. Jean Bedel Bokassa - Orta Afrika Respublikasının diktatoru olmuş Bokassa 1977-ci ildə özünü pərəstişkarı olduğu Napaleona bənzədərək I. Bokassa adlandırıb və tac qoymaq mərasimi keçirib. Ölkənin adını dəyişərək Mərkəzi Afrika İmperatorluğu adlandırıb. 1979-cu ildə Bokassanı deviriblər və ölkənin adı yenidən Mərkəzi Afrika Respublikası adlandırılıb. Bokassanın 17 həyat yoldaşı və 50 övladı olub.

2. Ferdinand Marcos - Flippinin 1965-ci ildən 1986-cı ilə kimi diktatoru olub. Rəqiblərinə qarşı amansız olub. Havaidən qaçan zaman özü ilə apardığı qızılların qiyməti 35 milyard dollar qiymətləndirilir.

3. Papa Doc Duvalier - Haitinin ilk 14 illik hakimiyyətdə olan diktatoru olub (1957 -1971). Hərbi müdaxilə olmasın deyə ordunu zəiflədib. 1964-cü ildə özünü ömrünün sonuna qədər Haitinin prezidenti elan edib. Ölümündən sonra isə oğlunun ömrünün sonuna kimi Haiti prezidenti olmasını vəsiət edib. Qəbrinin üzərinə bu sözlər yazılıb: “Əlvida bənzərsiz lider Vespasien və Mustafa Kamal Atatürkdən ilham alan Papa Doc Duvalier. Canından çox sevdiyin Haiti torpaqları bol olsun”

4. İdi Dada Amin – 1971-ci ildən 1979-cu ilə kimi Uqandaya rəhbərlik edib. Hakimiyyətdə olduğu zaman 500 min insanın öldürülməsində günahkar bilinir. Müxalifət liderlərini edam etdirib ətlərini yeməsi ilə daha çox yadda qalıb. 1972-ci ildə Uqandada yaşayan asiyalıların 90 gün içərisində Uqandanı tərk etmələrini əmr edib. İsrail ilə olan münasibətlərə son qoyub.

5. Gnassingbe Eyadema - 38 il boyunca Toqonun diktatoru olub. 1974-cü ildə təyyarə qəzasından sağ qurtulub. 1990-cı ildə qısa müddətlik vəzifəsindən ayrılıb lakin 1992-ci ildə ordunun köməyi ilə yenidən hakimiyyətə gəlib. Əhatəsində 1000 qadın olub ki, onlar da hər dəfə onun şərəfinə mahnılar oxuyurmuş. Bütün kitablarda onu superqəhrəman kimi göstərirmişlər. 2005-ci ildə Fransaya gedən zaman təyyarədə ürək tutmasından vəfat edib.

6. Ne Win- 1962-ci ildə hərbi çevriliş nəticəsində Myanmarda hakimiyyətə gəlib. Özünü yaşından 2 yaş qoca kimi göstərirmiş (guya daha ağıllıdır).

7. Kim Jong İl - Şimali Koreyanın 1994-cü ildən 2011 ilə kimi lideri olub. Təkcə ildə 700 min dollar Fransız konyaklarına pul xərcləyirmiş. 7000 "Mercedez-Benz" və 20000 kino kolleksiyası olub. Kim Jong İl Şimali Koreya hökümətinin qurucusu Kim İl-sunqun oğludur. 1994-cü ildə atası öləndən sonra onu əvəz edib. Elizabeth Taylor-un böyük fanatı olub.

8. Enver Hoxha - 1941-ci ildən 1985-ci ilə kimi Albaniyaya rəhbərlik edib. Stalin ilə yaxşı münasibətləri olub. Stalin vəfat etdikdən sonra demək olarki SSRİ ilə münasbitləri korlanıb. Buna səbəb isə Xruşov ilə münasibətlərinin yaxşı olmaması olub. 1967-ci ildə Albaniyanı rəsmi olaraq dünyada ilk ateist ölkəsinə çevirib. Xarici ölkələrin hücumlarından qorunmaq üçün 750 min beton bunkerlər tikdiribib. Lakin ölkədə əhalinin sayı 3 milyon idi.

9. Mobutu Sese Seko – 32 il boyunca (1965-1997) Konqo Demokratik Respublikasında (Zaire) hakimiyyətdə olub. Çox zəngin yeraltı və yerüstü sərvətlərə malik olmasına baxmayaraq Konqoda Mobutu dönəmində insanlar aclıq və səfalət içərisində yaşayıblar. Hakimiyyətdə olduğu zaman ölkədəki adların Afrika dilindəki adlara dəyişilməsi kampaniyası zamanı ölkənin adını Zaire öz adını isə Sese Seko adlandırıb. Bəzi insanların televiziya ekranlarına çıxmasına qadağa qoyub.

10. Saparmurad Niyazov-1990-cı ildən 2006-cı ilə kimi Türkmənistanda hakimiyyətdə olub. Türkmənbaşı adını alaraq özünü ömürlük prezident elan edib. Paytaxt Aşqabaddakı aeroport, Yanvar ayı, geniş liman şəhəri olan Krasnovodsk, bir çox küçələr, məktəblər Türkmənbaşı adlandırılıb. 1998-ci ildə Türkmənistana 304 kq ağırlığında meteorit düşüb. Alimlər bunu da "Türkmənbaşı” adlandırdıblar. Çoxlu sayda Türkmənbaşı heykəlləri qoyulub. İnanılmaz və çılğın qərarlarından biri 2004-cü ildə asiyanının isti səhrası Qaraqum səhrasında buzdan saray tikilməsini əmr etməsi olub.

Tükrmənbaşının üzu ölkədəki mövcud olan 3 telekanalın hər birinin logosunda yerləşdirilib. Qanunla isə hər bir qol və divar saatlarının üzərində, Türkmənbaşı araq ticarət markası olan hər şüşənin üzərində Türkmənbaşının şəklinin olması tələb olunurdu.

2001-ci ilin aprel ayında Niyazov opera və balet teatrını bağlatdırıb. Onun fikrincə opera və balet türkmən mədəniyyətinin bir parçası deyil. Bundan başqa, 2004-dən gənc oğlanlara uzun saç və saqqal saxlamaq qadağan edilib. Həmin il bütün sürücülük vəsiqəsi olan sürücülər “əxlaq”-dan imtahan veriblər.

2005-ci ilin noyabr ayında hipokrat andını ləğv edib həkimlərə prezidentə and içmək haqda göstəriş verib. Həmin ilin dekabr ayında türkmən xalqı üçün zorakı olduğuna görə video oyunlar ləğv edilib.

Oral Mədənçi