Nida.az
Qlobal savaşın konturları və “Böyük Qafqaz” planında "Qarabağ müharibəsi"
Dünya yeni müharibə mərhələsinə qədəm qoyur. Hansı ki, zamanında
Karl Klauzevis (XIX əsrdə yaşamış hərbi yazar) fəlsəfəsinə
əsaslanan strategiyanın yerini bir az yenilənmiş forma tutur.
Əvvəlki strategiyada qloballaşma, dövlət sərhədlərinin silinməsi və
milli maraqların ləğv olunması üçün koalisiyalar və dövlətlərin
müharibəsi prisipi əsas götürülmüşdü. İndi isə ölçü bir az kiçilir
və bu, regional müstəviyə keçir. Lakin sonuncu hədəf yenə əvvəlki
olaraq qalır.
Dünyaya bütövlükdə hökm etmək istəyən Qərb yarımkürəsi regional
müharibə müstəviləri yaradır.
Publika.az Rusiyanın "Hərbi kuryer" (Voenno
promışlennıy kuryer) nəşrinə istinadən bu regionları və strateji
planları təqdim edir.
"Böyük Orta Şərq", "Böyük Qafqaz", "Böyük Orta Asiya",
"Böyük Avropa", "Kiyev Rusiyası". Qərbin həri-strateji layihələri
siyahısına ilkin olaraq bunlar daxildir.
Hədəfə nail olmaq üçün müxtəlif dövlətlərin ərazisində yaşayan
etnik qrupların birləşməsi prosesi aparılır. Bütün bu
strategiyaların son hədəfi isə qloballaşma üçün şəraitin
yaradılmasıdır.
Klauzevis fəlsəfəsinə görə, milli siyasətə qarşı ən rasional alət
müharibədir. Lakin müasir müharibə tamamilə irrasionaldır.
Məşhur amerikalı publisist Pol Kreyq Roberts yazır ki, ABŞ Rusiyaya
nüvə zərbəsi vurmağı planlaşdırır. Düşünür ki, bunun nəticəsində
qalib gələcək. Lakin məntiqli düşünərkən, nüvə hücumunun mümkün
obyektləri olan Rusiya və Çinin bunu sadəcə müşahidə etməyəcəyi
məlumdur. Onlar Amerikaya qarşı genişmiqyaslı cəbhə açacaqlar.
Amerika isə istəyir ki, onları məğlub etmək üçün zərbəni birinci
vursun. Əslində, bu, məntiqdən olduqca uzaqdır.
Bu, Klauzevisin nəzəriyyəsini də arxa plana keçirir. Çünki başlanan
müasir müharibə heç də ABŞ-ın milli maraqlarına uyğun deyil. Bu,
fövqəlmilli strukturlara, daha doğrusu, Qərbdə hakimiyyəti ələ alan
qlobal korparasiyaların xeyrinədir.
Milli orduların yerinə muzdlular
Müasir müharibə artıq milli ordularla deyil, muzdlu döyüşçülər və
şəxsi cibə işləyən kəşfiyyatçılarla aparılır. Onlar müharibənin
dayandırılmasında maraqlı deyillər. Nə qədər çox müharibə, o qədər
çox pul deməkdir. Buna "özəlləşdirmə" deyilir. Bu, Klauzevisin daha
bir prinsipini – dövlət-ordu-xalq- sıradan çıxarır. Klassik ənənəyə
görə, qələbəni yalnız bu üçlük ittifaqı qazana bilər. İndi isə
milli ordunun yerini "vasitəçilər" tutur. Qlobal kəşfiyyat şəbəkəsi
daim müharibəni istəyir və burada xalqlar istismar olunur. Artıq
maraq dövlət maraqları deyil.
ABŞ müxalifətin içində muzdlu qruplar yaradır
Misal üçün, ABŞ güclü hökumətləri zəiflətmək, məhv etmək üçün
müxalifətin içində muzdlu şəbəkəni yaradır. Onlar artıq dövlət,
yaxud siyasi maraqlara deyil, şəxsi və qlobal maraqlara xidmət
edir. Və ABŞ ordusunun yerinə onlar döyüşür. Belə strategiya
beynəlxalq hüquq sistemini darmadağın edir və milli qanunlar
sistemi üçün problemlər yaradır. Lakin muzdlular konkret ölkəyə
tabe deyillər. Onları kim idarə edirsə, hökmləri də o verir. Bu,
həm də milli dövlətə beynəlxalq hüquqa əsaslanaraq müharibə elan
etmək imkanı da vermir. Axı, müharibə kimə qarşı edilməlidir?
Nəticədə, onun qarşısındakı öz daxilindəki muzdlulardır.
Və budur, ABŞ kəşfiyyatının "kölgəsi" adlanan "Stratfor"un
rəhbəri Corc Fridman müharibə cəbhələrini bir-bir
sadalayır.
O, hərbi, sosial elmlər və idarəetmə nəzəriyyəsinin sintezi
əsasında yazdığı "Strategiya: tarix" məqaləsində yeni müharibə
cəbhələrini işarələyir.
Artıq ABŞ rəhbərliyi Vaşinqtona nəzarət edən qlobal elitanın
xeyrinə qlobal hakimiyyətin yaradılması strategiyasını
yaxınlaşdırır.
Corc Fridman yazır ki, qlobal hakimiyyətin yaradılması üçün dünyada
müharibə strategiyasının tətbiqi tələb olunur.
Ukrayna və Suriya-İraq cəbhəsi
Bu iki cəbhə bütün regionu alova bürüməyə yetərlidir.
"Ən vacib çağırışları nəzərə alaraq, vahid planın yaradılması ABŞ
üçün əhəmiyyətlidir. Belə plan coğrafi ərazilərin təyini və
siyasi-hərbi manevrlərin sürətlənməsinə əsaslanmalıdır. Bu planda
ağırlıq mərkəzləri olmalıdır. Mənim üçün, Qara dəniz belə ağırlıq
mərkəzidir. Qara dəniz strategiyası Gürcüstana və dənizin şərq
sahillərinə geosiyasi əhəmiyyət verə bilər. Daha vacibi odur ki,
bu, Azərbaycanı amerikan strategiyasında layiq olduğu səviyyəyə
qaldırardı. Azərbaycansız Gürcüstanın geosiyasi "çəkisi" aşağıdır.
Çünki Azərbaycan məntiqi olaraq Böyük Qara dəniz strategiyasının
"şərq cəbhəsidir". Burada istənilən qarşıdurma, misal üçün,
Qarabağda baş verə biləcək müharibə bütün regionun sabitliyini
alt-üst edə bilər", - deyə Fridman qeyd edir.
Onun fikrincə, Böyük Qara dəniz strategiyasında ABŞ üçün Türkiyə və
Rumıniya çox qiymətlidir: "Türkiyə Suriyada, İraqda, Qafqazda,
Rusiyada, həmçinin, Ukraynada əsas faktor ola bilər".
Və Fridman yeni müharibə strategiyasının konturlarını açır.
"Bizə lazımdır ki, ABŞ ordusunun əvəzinə bizə sədaqətli olanlar
vuruşsun".
Fridmanın sözlərinin analizi bu nəticəyə gəlməyə imkan verir.
"Böyük Qafqaz" layihəsində "Qarabağ müharibəsi"
ssenarisi
Bu strategiya və onun hədəfləri dünyanı yeni müharibənin – bu dəfə
daha böyük – bürüyəcəyini deməyə əsas verir. Misal üçün, "Qarabağda
müharibə bütün regionun sabitliyini alt-üst edəcək" deyə fikir
irəli sürən qərbli analitiklər həm də gələcək addımların proqnozunu
verir. ABŞ Rusiyanın cənub sərhədini darmadağın etməyi, eləcə də
"Böyük Qafqaz" hərbi-strateji layihəsini həyata keçirməyi planına
Qarabağda müharibə ilə başlaya bilər. Yeni müharibə meydanı Ukrayna
da ola bilər. Hansı ki, burada hərbi toqquşmalar dayanmayıb. Lakin
yeni müharibə daha böyük və dəhşətli olacaq.
Asif Nərimanlı
-
Avropa02:00
Azərbaycanlı jurnalist Kiyevdə vəfat etdi - FOTO
-
Magazin101:41
Azərbaycanda tanınmış müğənni üçün 2-ci dəfə TOY ÇALINACAQ - VİDEO
-
Magazin100:30
“Sonradan soyunanda göz öyrəşmir” - FOTO
-
Qoroskop00:15
Günün ULDUZ FALI: çox ciddi münaqişə baş verə bilər
-
Sosial28 Mart 22:50
Əhaliyə ŞAD XƏBƏR: pensiya və müavinətlər artırıla bilər - VİDEO
-
İdman28 Mart 22:24
UEFA-dan Avro-2024-lə bağlı YENİLİK - Yekun qərar bu tarixdə veriləcək
-
Magazin228 Mart 22:00
Sevgilisi məşhur aktrisanı döydü: "Aylarla..."
-
Sosial28 Mart 21:36
Daxili İşlər Nazirliyi əhaliyə ÇAĞIRIŞ ETDİ