Nida Təhlil
Bakı şərtləri irəli sürdü, İrəvan qəbul etdi - Prezidentlər GÖRÜŞƏ HAZIRLAŞIR
Regiona səfər edən ATƏT-in Minsk qrupunun həmsədrləri
oktyabrın 6-da İrəvanda Ermənistan prezidenti Serj Sarkisyan,
oktyabrın 7-də isə Bakıda Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevlə
görüşəndən sonra birgə bəyanat yaydı.
Publika.az xəbər verir ki, bəyanatda həmsədrlər
prezidentlərin görüşməsi istiqamətində müzakirələr apardıqlarını və
hər iki liderin danışıqların yenilənməsi məqsədilə görüşə hazır
olduqlarını qeyd etdilər.
“Görüşün vaxtı haqda yaxın gələcəkdə tərəflər ictimaiyyətə məlumat
verəcək”, - deyə bəyanatın yekununda qeyd olunur.
Gözlənilir ki, bu ilin sonuna kimi prezidentlərin görüşü baş
tutsun. Ötən ilin “aprel müharibəsi”ndən sonra Vyana və
Sankt-Peterburq görüşləri keçirildi, lakin bir ildən artıq
müddətdir ki, prezidentlər səviyyəsində görüş keçirilmir. Bu
baxımdan, qarşıdakı görüşün münaqişənin həlli baxımından
irəliləyişə səbəb olacağına dair az da olsa ümidlər yaranır.
Ermənistan isə narahatdır. İşğalçı ölkədə hesab edirlər ki,
həmsədrlərin Vyana və Sankt-Peterburq razılaşmasını dilə
gətirməməsi onlar üçün yaxşı gələcək vəd etmir. Söhbət Obama
dövründə ABŞ tərəfindən təklif olunan və mövcud status-kvonun
möhkəmləndirilməsinə hesablanmış “atəşkəsə nəzarət mexanizmi”ndən
gedir. Hərçənd, bu məsələ Vyana görüşündə müzakirə edilsə də,
Rusiya prezidenti Vladimir Putinin iştirakı ilə keçirilən
Sankt-Peterburq görüşündə əsas müzakirə mövzusu deyildi. Sadəcə
olaraq, “atəşkəsə nəzarət mexanizmi” ərazilərin qaytarılması
məsələsinin müzakirə edildiyi görüşün detallarını gizlətmək
məqsədilə bəyanata daxil edilmişdi.
Template blocks/article_inline not found. FILE: /home/publikaaz/www/classes/tpl.class.php, CLASS: tpl, LINE: 69
İrəvan uzun müddət işğalın davam etməsinə hesablanmış bu
mexanizmlərin quraşdırılması məsələsinin üzərində dayanır. Lakin nə
nazirlərin Nyu-York görüşündə, nə də həmsədrlərin sonuncu
bəyanatlarında bu məsələyə yer verilməsi artıq Ermənistanda ciddi
narahatlığa səbəb olur.
Erməni siyasi şərhçisi Sarkis Artsruni yazır ki, bu, Ermənistanın
Azərbaycanın istədiyi şərtlər daxilində danışıqlar masasına
qayıtdığını göstərir: “Həmsədrlərin son bəyanatları iddia
etməyə imkan verir ki, “atəşkəsə nəzarət mexanizmi” Minsk qrupunun
gündəliyindən çıxarılıb”.
Erməni şərhçi diqqəti Rusiyadan gələn “rayonların qaytarılması”
bəyanatlarına çəkir və qeyd edir ki, ABŞ-ın oyunda aktiv iştirak
etməməsi Moskvanın oyunu öz qaydalarına uyğun oynamasına şərait
yaradır.
Moskvanın oyun qaydaları isə göründüyü kimi, Ermənistana sərf
etmir. Hərçənd, Rusiya 5 rayonun qaytarılmasını nəzərdə tutan
planını tətbiq etməklə ən çox öz əlinə oynayır. Lakin indiki
məqamda bu, mövcud status-kvonun dəyişməsi və danışıqlar prosesinin
irəliləməsi deməkdir.
Kremlin mətbəxində hazırlanan
bəyanatlar
Maraqlıdır ki, son dövrlər həm Ermənistandan, həm də Rusiyadan
rayonların qaytarılması ilə bağlı açıqlamalar gəldi.
Ermənistan xarici işlər naziri Edvard Nalbandyan Nyu-Yorkda
Məmmədyarovun hüzuruna getməmişdən bir neçə gün öncə “Qarabağ
ətrafı rayonların qaytarılması məsələsi müzakirə olunur”
açıqlamasını verdi. Erməni nazir sonradan fikirlərinin kontekstdən
çıxarıldığını iddia etsə də, ox yaydan çıxmışdı. Nəzərə alsaq ki,
Nalbandyan Rusiyanın himayəsində olan şəxsdir – bunu erməni mediası
dəfələrlə yazıb – hesab etmək olar ki, onun bu, sözləri Kremldə
hazırlanıb.
Daha sonra Kremlin ideoloqu hesab edilən Aleksandr Duqin Qarabağ
ətrafındakı beş rayonun qaytarılmasını gündəmə gətirdi. Duqin rəsmi
şəxs deyil, lakin onun Kremlin danışan dili olduğuna dair iddialar
çoxdur. Xüsusilə təyyarə böhranına görə başlanan Rusiya-Türkiyə
qarşıdurmasının yumşaldılmasında iştirakı, eləcə də Türkiyədə 15
iyul dövlət çevrilişinə cəhddən öncə və sonra türkiyəli rəsmilərlə
Moskvanın adından təmaslar qurması bu iddiaları gücləndirdi. Belə
bir şəxsin Qarabağ məsələsi haqda konkret dediyi sözlərdə siyasi
populizm olması ehtimalı azdır. Deməli, Rusiya Duqinin ağzı ilə də
öz yanaşmasını gündəmə gətirir.
Duqin deyir ki, “prezidentlərin görüşündə 5 rayonun
qaytarılması məsələsi müzakirə olunacaq”.
Proseslərin inkişafı fonunda bu sözləri Duqin kimi şəxsin deməsi
həqiqətən də görüşdə belə bir məsələnin müzakirəsini istisna
etmir.
Nədir 5 rayon?
Rusiya “Kazan düsturu”nun yenilənmiş formasını təklif edir.
Mətbuatda bu “Lavrov planı” olaraq adlandırılır, hərçənd, Lavrov da
daxil olmaqla, ruslar bu adda planın olmadığını qeyd edirlər. Təbii
ki, bu deyilənlər sadəcə diplomatik etiketdir.
Rusiyanın planına görə, ilkin mərhələdə Qarabağ ətrafındakı 5 rayon
qaytarılır; Qarabağla Ermənistan arasında dəhliz olacaq bölgə
yaradılır, bunun Laçın dəhlizi olacağı istisna deyil; 2 rayonun
taleyi sonradan həll edilir; Qarabağın gələcək statusu məsələsi
müzakirəyə çıxarılır.
Detallar isə bəlli deyil. Belə demək mümkünsə, “şeytan detallarda
gizlənir”. İndiki məqamda Ermənistanın narahatlığı işğalçı ölkə
üçün kabus dövrünün başlandığı görüntüsünü ortaya çıxarır. Lakin
hər şey prezidentlərin görüşündən sonra məlum olacaq, təbii ki, bu
görüş olacaqsa...
Asif
-
Cənubi Qafqaz13:40
İrəvandan İlham Əliyevin təklifinə cavab gəldi: Hazırıq!
-
Sosial13:03
Prokurorluqdan Nəsib Quliyevin intihar faktı ilə bağlı çağırış: bu məlumatlar...
-
Sosial12:25
Baş nazir təyin olunan Ceyhun Cəlilov kimdir? - Dosye
-
Əmlak11:55
Qərar verildi: Ev almaq istəyənlərə 55 min manat ödəniləcək
-
İdman11:25
Ulduzu sönən futbolçunun parlaq gözəli - FOTOLAR
-
Nida Xəbər 10:47
Ermənilər Azərbaycanın nəzarətinə keçəcək körpünü tutdular
-
ABŞ10:17
Arxeoloqlar ABŞ-ın ilk prezidentinin içki anbarını tapdılar: Görün nə içirmiş - FOTO
-
Region09:06
I Aram Ərdoğana cavab verdi: Unutmayın ki...