Ay uğrunda SAVAŞ BÖYÜYÜR: qarşıdakı iki ildə... - XƏBƏRDARLIQ

ABŞ və Çin arasında "Ay yarışı" getdikcə daha da gərginləşir və qarşıdakı iki il kimin qalib gələcəyini müəyyən edə bilər.

Bu barədə Publika.az "Politico"ya istinadla xəbər verir.

NASA-nın rəhbəri Bill Nelson deyib ki, Çin Ayda mövqe tuta və Ay səthinin ən zəngin resursları ilən zəngin olan ərazilərində hökmranlıq etməyə cəhd edə, hətta ABŞ-ın ora getməsinə mane ola bilər. Nelsonun həyəcan verici şərhlərinə səbəb 26 günlük "Artemida I" missiyasıdır. Bu müddət ərzində pilotsuz "Orion" kosmik gəmisi Ay ətrafında dövr edib.

"Çoxları tərəfindən uğurlu hesab edilən missiya, NASA-nın 2025-ci ildə astronavtları Ay səthinə endirmək planına doğru ilk böyük addım idi", - Nelson qeyd edib.

Eyni zamanda, Konqres kosmos agentliyinin tam bir il üçün büdcəsini təsdiqlədikdən sonra NASA tədqiqatçılarının etimadı artdı. Bu büdcəyə növbəti iki Ay missiyası, "Artemida II" və "Artemida III" üçün əsas komponentlər daxildir.

Bununla belə, NASA-nın Ay proqramlarının inkişafı fonunda Çinin aqressiv kosmik proqramı, o cümlədən bu yaxınlarda yeni orbital kosmik stansiyanın açılışı getdikcə daha çox əhəmiyyət kəsb edir. Çin hökuməti bu onilliyin sonuna qədər Aya taikonavt endirmək məqsədini açıqlayıb və artıq dekabr ayında kosmosda infrastrukturun qurulması kimi daha iddialı səylər üçün öz vizyonunu ortaya qoyub.

"Bir sıra yeni sistem və avadanlıqlara əsaslanan və hələ də işlənmə mərhələsində olan Amerika proqramında hər hansı əhəmiyyətli gecikmə və ya pozulmalar çinlilərdən geri qalma riskinə səbəb ola bilər. Yeri gəlmişkən, NASA-nın Aya enişinin qrafiki artıq hazırlanıb. Tramp administrasiyasına görə bir il geri çəkildi", - agentliyin rəhbəri vurğulayıb.

ABŞ ordusu həmçinin Çinin ABŞ peyklərini təhdid edə bilən kosmik sistemlər inkişaf etdirməsindən narahatlığını ifadə edib və Pekinin dərin kosmosa girişinin nəticələri ilə bağlı həyəcan təbili çalıb. Eyni zamanda, bu cür yarışlar daha çox siyasi və təhlükəsizlik komponentinə əsaslanır. Hərbçilərin fikrincə, onlar Yer üzündə dominant güc olmaq istəyirlər, ona görə də Aya getmək onların sisteminin işlədiyini göstərmək üçün bir yoldur.

"Ayda bir infrastruktur yaratsalar, məsələn, potensial olaraq rabitəni bloklaya bilərlər. Onların orada olması işləri asanlaşdırmır. Çinin müdaxiləsi ilə bağlı real narahatlıq var", - ABŞ Hərbi Hava Qüvvələrinin təqaüddə olan polkovniki Terri Uirts xəbərdarlıq edib.

Çinin kommunist hökuməti deyib ki, Ay proqramındakı motivləri ilə bağlı bu cür qorxular əsassızdır. Çinin normal və qanuni kosmik səylərini təhrif edir.

Çinin Vaşinqtondakı səfirliyinin sözçüsü Liu Penqyu deyib: "Kosmos döyüş meydanı deyil. Kosmosun tədqiqi və dinc məqsədlər üçün istifadəsi bəşəriyyətin ümumi işidir və hamıya fayda gətirməlidir".

Hüseyn İbadlı