Uşağın cinsiyyətinə təsir edən amillər

Müasir dövrdə uşağın cinsiyyətinin anadan yox, atadan asılı olduğunu hamı bilir. Bunu həm din, həm də elm təsdiq edib. Lakin uşağın cinsiyyətində ananin hansısa rolu varmı fikri mənə maraqli idi.

Psixoloq Günel Hüseynli uşağın cinsiyyətinə təsir edən amillərdən yazır:

Yəqin ki, yaşlı nənələrdən qızlarımız tez-tez bu sözləri eşidiblər ‘’ayağınıza corab geyinin, belinizi isti edin, soyuq suda çox olmayın və s.” Sonralar uşağın cinsiyyətinin tamamilə atadan asılı olduğunu biləndən sonra bu sözlərə təəccüb edirdim. Amma hər zaman inanmışam ki, bizim nənələrin sözlərində, məsləhətlərində bir həqiqət mütləq vardir. Bunu düşünərək bir müddət bu mövzuda araşdırma apardım və ortaya çox maraqlı nüanslar çıxdı. Sen demə, bizim nənələr burda da haqli imiş.

Cinsiyyəti müəyyən edən əsas amil xromosomlardır. İnsanın quruluşunu müəyyən edən 46 xromosomdan ikisi cinsiyyət xromosomudur. Bu iki xromosom kişidə XY, qadında isə XX kimi tanınır. Bunun səbəbi bəhs edilən xromosomların bu hərflərə bənzəməsidir. Y xromosomu özündə kişilik, X xromosomu isə qadınlıq genləri daşıyır.

İnsanın əmələ gəlməsi kişidə və qadında cütlər halında yer alan bu xromosomların bir dənəsinin birləşməsi ilə başlayır. Qadında yumurtalığın mayalanması zamanı iki yerə ayrılan hüceyrənin hər iki parçası da X xromosomunu daşıyır. Kişidə ikiyə ayrılan hüceyrə isə X və Y xromosomlarını daşıyan iki fərqli sperma yaradır. Qadındakı X xromosomu kişidəki X xromosomunu ehtiva edən sperma ilə birləşərsə, doğulan uşaq qız olur. Əgər Y xromosomunu daşıyan sperma ilə birləşərsə, bu dəfə uşaq oğlan olur. Yəni doğulacaq uşağın cinsiyyəti kişidəki xromosomlardan hansının qadının yumurtası ilə birləşməsindən asılı olaraq müəyyən olunur.

Şübhəsiz ki, genetika elmi ortaya çıxanadək, yəni XX əsrə qədər bu məsələlərin heç biri insanlara təfərrüatı ilə məlum deyildi. Bir çox ölkələrdə, bir çox xalqlar arasında hətta belə bir yanlış inanc geniş yayılmışdı ki, uşağın cinsiyyətini guya qadın müəyyən edir, yəni körpənin qız yaxud oğlan olması guya anadan asılıdır. Qız uşağı doğan qadınların qınanması, onların bəzən incidilməsi və alçaldılması məhz bu yanlış təsəvvürlərdən irəli gəlirdi.

Halbuki “Quran”da insanlara genlərin kəşfindən hələ XIV əsr əvvəl bu batil inancı rədd edən bir məlumat verilmiş, cinsiyyətin mənşəyinin qadın deyil, kişidən gələn nütfə olduğu bildirilmişdir.

X xromosomu qız, Y xromosomu isə oğlan xüsusiyyətləri daşıyır. Ana yumurtasında ancaq qız cinsiyyətini müəyyənləşdirən X xromosomu olur. Atadan gələn spermada isə həm X, həm də Y xromosomu gəzdirən spermalar olur. Dolayısı ilə uşağın cinsiyyəti ananın yumurtasını mayalandıran spermanın X və ya Y xromosomu gəzdirməsindən asılıdır.

Günümüzdə gələcək körpənin cinsiyyətinin əvvəlcədən planlaşdırılması üçün bir neçə metod vardır. Bəziləri yumurtlama dövrü ilə, döllənmə dövrünü hesablamaqla, bəziləri xüsusi pəhriz saxlamaqla, bəziləri bədən hərarətini ölçməklə və.s metodlardan istifadə edərək istədikləri cinsdə körpəyə sahib olmağa çalışırlar. Ancaq yenə də bilməlisiniz ki, körpənin cinsinin əvvəlcədən müəyyən edilməsinin dəqiq zəmanəti yoxdur.

Yumurtlama dövrünə görə hesablama

Orta hesabla qadınlarda yumurtlama dövrü sonuncu menstruasiya (aybaşı) günündən sonra 12-16-cı günlərdə olur. Təxminən menstruasiya dövrünün 14-cü günündə toxum hüceyrəsi yetkinləşir və mayalanmaya hazır olur. O yumurtalıqdan çıxır və uşaqlıq yoluna (fallopian yoluna) düşür orada isə 24 saata qədər həyat qabiliyyətini qoruyur. Əgər mayalanma baş verməsə toxum hüceyrəsi məhv olur və növbəti mensturasiyada uşaqlıq ifrazatı ilə xaric olur.

Orqazm zamanı kişi qadının uşaqlıq yoluna 200-400 mln spermazoid ifraz edir. Spermanın çox hissəsi geriyə axır, spermazoidin qadın orqanizmində qalan hissəsi hədəfə çatmır, lakin onun bir qismi uşaqlıq yolu ilə uşaqlıq boşluğuna və oradan da fallopian yollarından birinə daxil olur. Burada spermatazoidlər 48 saat ərzində həyat qabiliyyətini qoruya bilirlər.

Qadınlarda yumurtlama dövrünü müəyyən edən müxtəlif yollar vardır: Bədən temperaturunu təqib etməklə, ultrasəs müayinəsi vasitəsilə, yumurtalıqlara baxılması yolu ilə, Luteinize Edici Hormon (LH) yüksəlməsini müəyyən edən testlər yolu ilə.

Aybaşılar arasındakı müddət orta hesabla 28 gündür. Yumurtlama dövrünün ilk 14 günündə bədən temperaturu 36-37 dərəcədir. Yumurtlama zamanından sonrakı günlərdə isə bədən temperaturu 37 dərəcədən artıq olar.

Hesab olunur ki, oğlan uşağı istəyən cütlər yumurtlama gününə yaxın və yumurtlama günlərində cinsi əlaqəyə girməlidirlər. Qız uşağı istəyənlər isə yumurtlama günündən 3-4 gün əvvəl cinsi əlaqədə olmalıdırlar.

Oğlan uşağı istəyənlər kaliumla və natriumla zəngin qidalar - banan, quru lobya, noxud, mərcimək, ərik, ananas, qırmızı və ağ ət qız uşağı istəyənlər isə kalsium və maqneziumla zəngin qidalar - süd və süd məhsulları, yumurta, kartof, xəmir məmulatları, südlü şirniyyatlar yeməlidirlər.

Tabloid.az