Qırmızı.az
Abşeronda neftlə çirklənmə baxımından ekoloji vəziyyəti gərgin olan ərazilər açıqlandı
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Coğrafiya İnstitutu apardığı son tədqiqatlar nəticəsində Abşeron yarımadasında Sabunçu rayonunun, xüsusilə Balaxanı və Ramana qəsəbələrinin və Suraxanı rayonunun neftlə ən çox çirklənməyə məruz qalan ərazilər olduğunu müəyyənləşdirib.
İnstitutun Landşafşünaslıq və landşaft
planlaşdırılması şöbəsinin elmi işçisi, coğrafiya elmləri
namizədi Qalib Rüstəmov
Trend-ə bildirib ki,
"Abşeron yarımadasında neftlə çirklənmiş landşaftların
ekogeokimyəvi xüsusiyyətləri və onların yaxşılaşdırılması yolları"
mövzusunda aparılan tədqiqat zamanı Abşeron yarımadasında ən çox
yayılan və yarımadanın landşaftlarına deqradasiyaedici təsir edən,
yəni ərazidəki landşaftların pisləşməsinə səbəb olan
mikroelementlər müəyyənləşdirilib və onların aradan qaldırılması
üçün bəzi tədbirlərin görülməsi təklif edilir.
Q.Rüstəmovun sözlərinə görə, neftlə çirklənmə
nəticəsində Sabunçu rayonu, xüsusilə onun Balaxanı, Ramana
qəsəbələrində və Suraxanı rayonunda landşaftlar, demək olar ki,
tamamilə sıradan çıxıb. Həmin ərazilər neftlə çirklənməyə çox məruz
qaldığından orada torpaqda hətta qırla örtülən sahələr əmələ gəlib:
"Buna görə də həmin ərazilərdə bioloji məhsuldarlıqdan söhbət belə
gedə bilməz. Oralarda nə əkirsənsə, bitmir. Ona görə də həmin
sahələr ekoloji baxımdan tamamilə gərgin ərazilər sayılır. Buradakı
ekoloji gərginliyin aradan qaldırılması üçün tədbirlərin
görülməsinə uzun müddət tələb olunur".
Q.Rüstəmovun bildirdyinə görə, Suraxanı və
Sabunçuda 160 ildən çoxdur ki, neft çıxarılır. Bu amil, eyni
zamanda hazırda da neft hasilatı və emalı müəssisələrinin bu
ərazilərdə cəmlənməsi adıçəkilən rayonların ərazilərinin neftlə
daha çox çirklənməsinə səbəb olub.
Mütəxəssis bildirib ki, Abşeron yarımadasının
sahil boyu əraziləri neft və neft-kimya sənayesinin məhsulları ilə
çirklənməyə nisbətən az məruz qalıb: "Amma ümumiyyətlə, Abşeron
yarımadasında çirklənməmiş ərazi yoxdur. Həmin ərazilərdəki
torpaqların hamısı ya neftlə, ya da neft-kimya və kimya sənayesinin
məhsulları ilə çirklənib".
Q.Rüstəmov deyib ki, landşaftın pisləşməsi onu
deqradasiyaya uğdadır və torpağın bioloji məhsuldarlığı azalır.
Neftin ağırlıq qüvvəsinin təsiri nəticəsində çirklənmə torpağın
dərin qatlarına nüfuz edir və orada bitkilərin kök sisteminin
inkişafına pis təsir göstərir. Bunu aradan qaldırmaqdan ötrü həmin
ərazilər mütləq çirklənmədən təmizlənməlidir. Bunun üçün ərazilər
vakkum nasosu ilə yuyulur və neft sorulur. Neftli hissələr
torpaqdan təmizləndikdən sonra oraya landşaftı yaxşılaşdıran,
müəyyən üzvi qatışıqları olan kütlə səpilir. Daha sonra ərazidə
bioloji rekultivasiya işləri apararaq neft və neft məhsullarına
dözümlü olan bitkilər əkilir. Abşeron yarımadasında çirklənmiş
ərazilərdə sərv ağacı, zeytun, nar ağacı, əncir, pomidor, badımcan,
soğan, kök, biyan, qara yonca, çayırın əkilməsi tövsiyə edilir.
Landşaft yaxşılaşdıqdan sonra ərazidə digər bitkilər də əkmək
olar.
-
İdman10 May 23:46
Lalə Kramarenko: Azərbaycanın təklifini qəbul etmək xəyanət olar
-
Sosial10 May 23:34
Dünya rekordçusu olan laçınlı nənə Heydər Əliyevlə bağlı xatirələrini bölüşdü - VİDEO
-
Ekologiya10 May 23:10
Günəşdə 25 ilin ən güclü partlayışı baş verdi
-
Art10 May 22:21
Murad Muradov süni nəfəs aparatına qoşulub - YENİLƏNDİ
-
Elm və təhsil10 May 22:00
Abituriyentlərin NƏZƏRİNƏ: nəticələr elan olundu
-
Hadisə10 May 21:25
Kürdəxanı təcridxanasında bit yayılıb? - RƏSMİ AÇIQLAMA
-
Hadisə10 May 20:15
Oteldəki zəhərlənmə ilə bağlı YENİ ŞOK İDDİA
-
Nida Xəbər 10 May 18:30
Prezidentdən Fransaya XƏBƏRDARLIQ: "Kritik həddə çatsa, onda bizdən heç kim inciməsin”