Ukrayna hadisələri daşınmaz əmlak bazarına necə təsir göstərdi?

İyul ayı üzrə yaşayış təyinatlı daşınmaz əmlak bazarında satışa təklif olunan 1-5 otaqlı yaşayış mənzillərinin hesablanmış orta qiyməti 2084 $/кv.m-dən (1634 AZN/кv.m) -0,43% azalaraq 2075 $/кv.m-ə (1627 AZN/кv.m) düşüb. Buna baxmayaraq, ekspertlərə görə, 2013-cü ilin sonundan davam edən qiymət artımı 2014-cü ilin ilk 5 ayında da davamlı olub. Son illər ölkə iqtisadiyyatının digər seqmentlərinin heç birində nəzərə çarpacaq qiymət artımı olmadığı halda daşınmaz əmlak bazarında fərqli dinamika müşahidə edilməsinin səbəblərini Publika.az-a “MBA Consulting Group” Konsaltinq şirkətinin rəhbəri Nüsrət İbrahimov açıqladı.

N.İbrahimovun sözlərinə görə, ölkə əhalisinin gəlirləri artdıqca mənzil şəraitlərini yaxşılaşdırmağa üstünlük verirlər. Eləcə də mənzil bazarında qiymət artımı bank depozit faizlərini üstələdiyindən investorlar bu bazara daha çox üstünlük verməyə meyllidirlər:”Bundan əlavə Rusiya və Ukraynada baş verən hadisələr Azərbaycan daşınmaz əmlak bazarına pul kütləsinin təzyiqinin artımına səbəb olub.Ən nəhayət, mənzil tikintisi bazarında bazar iştirakçılarının sayı azaldıqca, süni qiymət artımı imkanları daha da çoxalır”.

Ekspert bildirir ki, əmlak bazarında qiymətin -0,43% azalması qeyri-mövsümi aylara uyğun olaraq gözlənilən idi. Ümumilikdə son dövrdə təkrar yaşayış mənzillərin qiymətlərinn pik töqtəyə çatdığından, bazarda artıq durğunluq müşahidə edilir: “Bazarın aktivliyində və bazardakı alqı-satqı əqdlərinin sayında azalmalar davam edir. Ümumilikdə iyul ayında Bakı şəhəri üzrə təkrar yaşayış mənzili bazarında qeyd edilən alqı-satqı əqdlərinin sayı -0,42% azalıb. Digər tərəfdən isə, alıcıların böyük əksəriyyəti qiymətlərin növbəti yaxın aylarda düşəcəyini ehtimal edərək gözləməyə üstünlük verirlər. Alıcıların ehtiyatlı tərpənərək gözləməyə üstünlük vermələri öz növbəsində iyul ayında qiymətlərin nisbətən azalmasına gətirib çıxardıb”.

Ay ərzində satış portfelinin çox hissəsini ucuz evlərin təşkil etdiyini deyən N.İbrahimovun sözlərinə görə, bu bazarın konyukturası və ya tələbin xarakterindən irəli gəlir. Ümumilikdə təklif portfelində bahalı evlərin (orta qiymətdən yuxarı) payı 46,84%-dən -2,79% azalaraq 45,53%, ucuz evlərin (orta qiymətdən aşağı) payı isə 53,16%-dən 2,46% artaraq 54,47% təşkil edib: “Əmlakın ekspozisiya müddəti bazarın hazırkı durumuna uyğun olaraq 84 gün təşkil edib: “Hesabat ayında daimi struktur ilə qiymət dəyişməsi stabil olsa da, dəyişən struktur ilə qiymət azalması qeydə alınıb. Bu da öz növbəsində ona gətirib çıxardıb ki, köhnə tikili mənzillərin qiymətində yeni tikili mənzillərin qiyməti ilə müqayisədə daha çox azalma baş verib”.

Ekspert qeyd edir ki, 2014-cü ilin iyul ayı ərzində təkrar bazarda 2152 ədəd yaşayış mənzili sаtışda olub: “Təкlif pоrtfеlində mərkəzi rayonlar, mərkəzdən kənar rayonlarla müqayisədə mütləq üstünlük təşкil еdir ki, bu da ərazinin sosial durumundakı fərqlərlə izah edilir. Qeyd etdiyimiz kimi, ay ərzində təkrar mənzil bаzаrındа оrtа qiymətlərin ötən aya nisbətən azalması qiymətlərin pik nöqtəsinə çatması və qeyri-mövsümi ayların davam etməsi ilə əlaqədardır. Ümumilikdə, bahalı mənzillərin orta qiymətləri ötən ay ilə müqayisədə 0,3% artıb, ucuz evlərin qiymətləri isə dəyişməz olaraq qalıb. Ay ərzində moda 2547$/kv.m stabil qalıb, median isə 2047 $/kv.m-dən -1,56% azalaraq 2015 $/kv.m təşkil edib. Göründüyü kimi, mediananın azalması onu göstərirki, təkrar mənzil bazarında ucuz evlərin təklif portfelində payı çoxalıb”.

N.İbrahimov onu da vurğulayır ki, bаzаrdа qiyməti 85-100 min АBŞ dоllаrı аrаsındа оlаn mənzillər ümumi pоrtfеldə ən çох pаyа, yəni 54,47% -ə mаliкdir: “Mənzillərin оrtа оtаq sayı 2.42, hər оtаğın оrtа sаtış qiyməti 67 478 АBŞ dоllаrı, mənzilin оrtа qiyməti 160 264 АBŞ dоllаrı, daimi struktur ilə isə 191 499 АBŞ dоllаrdır”.

Leyla