Qadınların damar sağlamlığında GÖZLƏNİLMƏZ FAKTOR - 55 yaşdan sonra...

Kolorado Universitetinin alimləri müəyyən ediblər ki, qadınlarda menopozun gec başlaması qan damarlarının sağlam olması ilə əlaqələndirilir.

Publika.az xəbər verir ki, işin nəticələri "Circulation Research" jurnalında dərc olunub.

Əvvəlki araşdırmalar göstərib ki, 55 və ya daha yuxarı yaşdan sonra menopauza keçirmiş (bir il müddətsiz olaraq təyin olunur) qadınların ürək-damar xəstəliyinə tutulma riski 45-54 yaşlarında menopozu dayandıranlara nisbətən 20% daha azdır.

Bunun niyə baş verdiyini öyrənmək üçün amerikalı alimlər könüllülərin iştirakı ilə yeni araşdırma aparıblar. Onlar 92 qadının damar sağlamlığını qiymətləndirərək, brakiyal arteriya axınının vasitəçiliyi (FMD) adlı tədbirə xüsusi diqqət yetiriblər. Bu, qan axını artdıqda qolun yuxarı hissəsindəki əsas qan damarı olan brakiyal arteriyanın nə qədər yaxşı genişləndiyini əks etdirir.

Tədqiqatçılar qrupu həmçinin hər bir könüllünün mitoxondriyasının, qan damarlarını əhatə edən hüceyrələrdəki enerji mərkəzlərinin sağlamlığını qiymətləndiriblər.

Məlum olub ki, bütün postmenopozal qadınlar menopauzadan əvvəlki həmyaşıdlarından əhəmiyyətli dərəcədə pis arterial funksiyaya malikdirlər. Bu qismən ona görədir ki, yaşlandıqca bədənimiz qan damarlarının genişlənməsinə kömək edən və onların sərtləşməsinin qarşısını alan azot oksidi daha az istehsal edir.

Yaşlandıqca mitoxondriya da düzgün işləməyi dayandırır və sərbəst radikallar adlanan daha zərərli molekullar istehsal edir.

Menopozun başlaması ilə bu amillərə görə damar vəziyyətinin yaşa bağlı pisləşməsi sürətlənir. Ancaq daha sonra menopoz keçirən qadınların təxminən 10% -i bu cür təsirlərdən qismən qorunur.

Hüseyn İbadlı