Ekologiya
Azərbaycanda ildırım, dolu, hadisələrinin sayı NİYƏ ÇOXALIB? - 2012-ci ildən etibarən...
Azərbaycanın Aran rayonlarında, Abşeron yarımadasında göy qurultusu, ildırım, dolu, leysan hadisələrinin sayı çoxalıb.
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Coğrafiya İnstitutundan Publika.az-a verilən məlumata görə, “Müasir iqlim dəyişmələri şəraitində Azərbaycanda atmosfer sirkulyasiyası və sinoptik proseslərin tədqiqi” (2016-2019) mövzusunda aparılan araşdırma əsasında bu nəticəyə gəlinib.
Araşdırmaya əsasən, Azərbaycanın əksər rayonlarında yağıntıların illik miqdarında azalmalar müşahidə edilib. Sutkalıq miqdarı ≥20 mm olan yağıntılı günlərin sayının azalmasına baxmayaraq, intensivliyi daha çox olan bol yağıntılı günlərin sayı artıb.
Bunun səbəbi müdaxilə edən hava kütlələrinin xarakterində bəzi dəyişikliklərin baş verməsidir: "Məsələn, Xəzər dənizi üzərindən Lənkəran vilayətinə daxil olan hava kütlələri indi əsasən şimal-şərq və şərq istiqamətli olub. Bu hava kütlələrinin konvektiv dayanıqsız təbəqəsinin qalınlığı xeyli azalmışdır. Ona görə də qeyd edilən zonada bol yağıntılı günlərin sayı (həm də illik yağıntı miqdarı) 2 dəfədən çox azalıb".
Tədqiqat nəticəsində müəyyən edilib ki, şimal yarımkürəsinin I sinoptik rayonunda (Atlantik-Avrasiya sektoru) 1891-1930-cu illərdə şərq hava kütlələrinin axını (W) proseslərinin normadan müsbət meyletmələri müşahidə olunub. Bu illərdə Azərbaycan ərazisində bol yağıntılı günlərin miqdarı və onların yaratdığı təhlükəli hadisələr az təkrarlanmaya malik olub. 1930-1950-ci illərdə şərq hava kütlələri (W) və şimal hava kütlələri (C) axını prosesləri bir-birini əvəz edib. 1950-ci illərin sonundan etibarən qərb hava kütlələləri (E) axını proseslərinin müsbət təkrarlanması yağıntıların və sel hadisələrinin fəallaşmasına səbəb olub. 1990-2010-cu illərdə şərq, 2012-ci ildən etibarən şimal və rəqb meridional proseslər üstünlük təşkil edib.
-
Sosial05:15
Anasından asılı olan qızların 5 ƏLAMƏTİ - Sonrakı həyat necə olacaq?
-
Sosial03:13
Özünü qadına görə güllələdiyi deyilən Nəsib Quliyevin övladları və xanımı yasda İŞTİRAK ETMƏDİLƏR
-
Dünya02:12
Qadınlar SİLAHA SARILDILAR: əxlaqsızlığı təşviq edən festival LƏĞV EDİLDİ
-
Magazin100:45
Könül Kərimova estetik əməliyyat etdirdi - FOTO
-
Qoroskop00:15
Günün ULDUZ FALI: qarşıdurmalar ola bilər
-
Sosial25 Aprel 23:48
Bakıda ayıq sürücü müştərinin "Land Rover”indən oğurluq etdi
-
Səhiyyə25 Aprel 23:12
Onkoloqdan XƏBƏRDARLIQ: bu xəstəliklər xərçəngə çevrilə bilər
-
Magazin125 Aprel 22:48
Müşfiq Musanın məşhur mahnısını oxudu - VİDEO