Qərb və Rusiyanın Bakı savaşı yenidən başladı - GİZLİ MÜBARIZƏ

Rusiya baş nazirinin hərbi sənaye kompleksi üzrə müavini Dmitri Roqozinin bir gün öncə Bakıya qəfil səfəri suallar yaratdı. Rusiyanın bəzi media orqanları bunu Azərbaycan və Rusiya arasında hərbi-texnikanın alınması ilə bağlı yaranmış problemlə əlaqələndirirdi. Lakin yüksək vəzifəli Qərb siyasətçilərinin Bakı səfərindən bir neçə gün sonra Roqozinin gəlişi məsələni fərqli rakursa daşıyır.

Roqozinin qəfil səfərindən bir gün sonra – bu gün Rusiya xarici işlər nazirinin müavini Qriqori Karasinin də Bakıya gəlişi məsələnin təkcə hansısa silah alış-verişi olmadığını göstərdi.

“Azərbaycan XİN rəhbərliyi ilə görüşlərimiz baş tutacaq. Gündəmimiz genişdir, ikitərəfli əlaqələr, regional və Cənub Qafqazdakı problemləri müzakirə edəcəyik. Toxunulacaq mövzular kifayət qədərdir” - deyə Karasin səfər öncəsi açıqlama verib.

Beləliklə son proseslər fonunda “Rusiya və Qərb Bakını qazanmaq üçün mübarizəyə başlayır?” sualı ön plana çıxır.

Yüksək vəzifəli iki rusiyalının bir gün fərqlə Azərbaycan torpaqlarına baş çəkməsində iki ehtimal var:

1. Həqiqətən də Roqozin hərbi əməkdaşlığı ilə bağlı məsələlərin müzakirəsi üçün Bakıya uçmuşdu. Xüsusilə Ermənistana 200 milyonluq silahın verilməsinə etiraz edən Bakının narazılığı fonunda Vladimir Putinin “uzaqvuran topunu” göndərməsi başa düşülən hesab oluna bilər.

Keçmiş təhlükəsizlik zabiti, “Trend” informasiya agentliyinin direktor müavini Arzu Nağıyev də Publika.az-a açıqlamasında bildirib ki, Roqozinin Bakı səfərini hərbi əməkdaşlıq fonunda qiymətləndirmək olar: “Rusiya Baş nazirinin müavini və Putinə yaxınlığı ilə seçilən Dmitri Roqozinin ölkəsində müdafiə sənayesi kompleksini kurasiya edir və belə bir şəxsin Bakıya qəfil səfəri hərbi əməkdaşlıqla bağlı ola bilər. Yəni bu şəxs silah-sursat və hərbi avadanlıq satışına və bununla əlaqədar bağlanan müqavilələrin həlinə cavabdehdir. Məlumdur ki, Azərbaycan və Rusiya arasında silah alqı-satqısı ilə bağlı müqavilələr imzalanıb. Məhz buna görə də Roqozinin gəlişi silah satışı ilə bağlı ola bilər”.

Ekspert hesab edir ki, Roqozinin səfərində Rusiyanın Ermənistana verdiyi silah-sursatla bağlı Azərbaycan tərəfinin də sualları cavablandırılıb.

“Roqozinin Putinlə yaxınlığı nəzərə alınsa və onunla gələn nümayəndə heyətinin tərkibinə baxanda yəqin ki, regional geosiyasi məsələlərin, o cümlədən Azərbaycanın Qərblə münasibətlərinin də müzakirə edilməsi istisna edilmir”, - deyə A. Nağıyev bildirib.

2. Burada ikinci ehtimal ortaya çıxır: Roqozin, ardınca Karasin niyə Bakıya uçdu? Hesab etmək olar ki, Qərbin Azərbaycana marağının artması və bu səfərlərdən bir neçə gün öncə Bakıda keçirilən görüşlər Rusiyanı Cənubi Qafqazın açarı hesab olunan Bakını itirmək qorxusu ilə üz-üzə qoyub.

Azərbaycan Milli Strateji Təhqiqatlar Mərkəzinin sədri, politoloq Natiq Miri Roqozin və Karasinin səfərini Publika.az-a şərh edərkən diqqəti Qərb və Rusiya arasında Azərbaycan uğrunda başlanan mübarizəyə çəkib.

Politoloq hesab edir ki, son günlər Bakıda keçirilən toplantılar və Avropalı siyasətçilərin səfərləri Azərbaycanın yenidən Qərbin diqqət mərkəzində olduğunu göstərdi: “Bu, gələcəkdə Azərbaycan-Qərb münasibətlərinin inkişafını və müəyyən perspektivlərini ifadə edir. Belə bir vəziyyət Rusiyanı qane edə bilməz. Doğrudur, Roqozinin gəlişi müəyyən mənada hərbi əməkdaşlıqla bağlıdır. Lakin sərt siyasətçi kimi tanınan Roqozinin Bakıya göndərilməsi hesab edirəm ki, Kremlin müəyyən mesajlar verməsi ilə bağlıdır. Karasinin gəlişi isə göstərdi ki, Azərbaycan-Qərb münasibətlərinin dərinləşməsi həqiqətən də Rusiyanı narahat edir. Fikrimcə, Moskva Azərbaycanla bağlı ciddi təhlillər aparır və Bakının son dayanacağının hara olacağını müəyyənləşdirməyə çalışır”.

Politoloq hesab edir ki, Rusiya Azərbaycanı yanına çəkmək üçün Dağlıq Qarabağla bağlı hansısa vədlər verə bilər: “Lakin zaman göstərir ki, Moskva bu məsələdə heç vaxt sözünə əməl etməyib. Buna görə də Azərbaycan rəhbərliyinin balans siyasətini qoruyacağını, hər iki tərəflə təmaslı münasibətlər saxlayacağını düşünürəm”.

Asif Nərimanlı