Akif İslamzadə: "O qədər xanımlar mənə eşq elan edirdi ki..." - MÜSAHİBƏ

Bu gün dahi sənətkar Akif İslamzadənin doğum günüdür.

Akif İslamzadə 1948-ci ildə Bakıda anadan olub. 1979-cu ildə Azərbaycan Xalq Təsərrüfatı İnstitutunu bitirib. İxtisasca istehlakçı mühasibdir. İfaçılığa 1972-ci ildə Rəşid Behbudov adına Mahnı Teatrının vokalisti kimi başlayıb. 1976-cı ildə Azərbaycan Dövlət Teleradio verilişləri şirkətində Tofiq Əhmədovun simfonik orkestrində işə başlayıb. Hərbi xidmətdən sonra Azərbaycan Dövlət Konsertinin vokalisti olub. 1992-1993-cü illərdə Bakı şəhəri baş Mədəniyyət İdarəsinin rəisi olub. Mahnılarından "Sarı gəlin" və "Bu gecə" diqqətləri cəlb edib.

Böyük sənətkar Akif İslamzadənin səsinin tutulması isə bütövlükdə Azərbaycan mədəniyyəti üçün faciə hesab oluna bilər. Lakin Akif İslamzadənin səsi, unudulmaz ifası və mahnıları tarixə əbədi həkk olunub.

O, 6 may 2016-cı ildə Prezident Mükafatına layiq görülüb.

Biz də Publika.az olaraq böyük sənətkarı doğum günü münasibəti ilə təbrik edir və onunla bir neçə gün öncə götürdüyümüz müsahibəni yenidən təqdim edirik:

Bəzi sənətkarlar var ki, onları yola gətirmək üçün aylarla zəng etməli, xahişdə bulunmalı oluruq. Bundan nə bezirik, nə də yoruluruq. Müsahibəyə razılıqlarını alanda isə sevinirik. Mediadan və efirlərdən uzaq düşən o məşhurların nazıyla oynamağa da dəyər. Çünki əsil sənətkarla həmsöhbət olmağın ayrı ləzzəti var. Onlardan biri də Akif İslamzadədir. Deyir ki, nə az, nə çox düz 30 ildir ki, oxumur. Amma indən belə 30 il oxumasa da, Akif İslamzadə sevənlərinin yaddaşında əsil sənətkar olaraq qalacaq.

Bağda öz hücrəsində öz dünyası ilə baş-başa qalan sənətkarı söhbətə çəkdik.

- Akif müəllim, çoxdandır efirlərdə də görünmürsünüz, sənət aləmində baş verənlərdən xəbərdar olursunuz?

- Mən ümumiyyətlə, televizora baxmıram. Baxanda da idman kanallarını açıb futbolu izləyirəm.

- Heç olmasa saytları, qəzetləri izləyirsinizmi?

- 30-40 ildir ki, mətbuatı da izləmirəm.

- Yəni sənət aləmində baş verən qalmaqallardan da xəbəriniz olmur?

- Ara-sıra qulağıma gəlib çatır.

- Reaksiyanız necə olur bəs?

- Ümumiyyətlə, əsil sənətkarın qalmaqalla məşğul olmağa vaxtı qalmaz. Qalmaqalı, dedi-qodunu sənət adamına yaraşdırmıram. Allah ruzi verib, onlar da ruzilərinə təpik atırlar. Bir var qibtə, bir də var paxıllıq, mən heç vaxt kimlərəsə paxıllıq etməmişəm.

- Yəqin, bu da qulağınıza gəlib çatıb, Əli Mirəliyev mətbuata açıqlamasında tez-tez belə ifadə işlədir ki, o vaxtlar toylara gedən bir mən olmuşam, bir də Akif İslamzadə...

- Elə şey olmayıb. Bəs onda Hüseynağa Hadıyev, Gülağa Məmmədov, Zaur Rzayevin, Anatollu Qəniyevin adını niyə çəkmir? Axı onlar da sevilən sənətkarlar olub.

- Əli Mirəliyevin özünü öyməklə yanaşı, saçlarını boyayan yaşlı sənətkarlara da istehza edir, buna münasibətinizi bilmək maraqlı olardı…

- Düz eləmir. Hər kəsin öz işidir, saçını boyayır, ya boyamır. Başqalarının şəxsi işinə müdaxilə etmək lazım deyil. Bizim dövrümüzdə sənət adamı yalnız sənətlə məşğul olurdu, qalmaqalla yarışmırdı.

- Bir çoxları gündəm naminə qalmaqal edir, bəziləri də toylarının sayının artması üçün...

- Bizim vaxtımızda toy sahibləri özləri gəlib bizi axtarırdı. İlin 30 ayını məni toya dəvət edirdilər, abrıma qısılıb 7-8-nə razılıq verirdim. Toylardan 30-40 min manat pul qazana bələrdim. Yadımdadır ki, 1984-cü ilin aprelində 28 toy oxudum. Kim gəlirdi, imtina etmirdim.

- Toy sahibinin kimliyi sizin üçün maraqlı idi?

- Bizim öz çevrəmiz vardı. Toy sahibi ilə 2-3 dəqiqə danışandan sonra bilirdim ki, necə adamdır. Danışığından, hətta qalstukunu necə bağlamasından başa düşürdüm ki, o, necə insandır. Əlbəttə hər adamın toyunda oxumazdım. Abır-həyamızı qoruyardıq.

- İndi bəzən eşidirik hansısa müğənni toyda döyülüb, ya məclisdən qovulub. O dövrdə belə xoşagəlməz hallarla rastlaşırdınız?

- Toydur, orada içki məclisi də olur. Amma biz özümüzə hörmət edirdik. Özümüzü elə aparırdıq ki, kimsə bizə “gözün üstə qaşın var” deyə bilmirdi. Artıq-əskik söz eşitsəydik, bunu toydan sonra həll edərdik.

- Necə?

- Toydan çıxandan sonra gedib gecə saat 3-də kimisə evində yatdığı yerdən qaldırmışam. Toya getdiyim ilk gündə anamın mənə bir nəsihəti olub. Deyib ki, oğlum, getdiyin məclisdə cürbəcür insanlar ola bilər, nəbadə hansısa qadına baxasan, kiməsə “svidaniya” verəsən, südümü sənə halal etmərəm. O qədər telefon nömrələri yazıb verirdilər ki, Gulya, Seva… cırıb atırdıq. Hamısını görməzliyə, eşitməzliyə vururduq. Biri oxumağımı bəyənirdi, biri özümə vurulurdu.

- Xanımların sevgisindən sui-istifadə edirdiniz?

- Abır-həyamız vardı. İllərlə dostlarımın evinə gedib-gəlirdim, amma yolda onların həyat yoldaşlarını, bacılarını görəndə tanımırdım.

- Lap çoxdan bir müsahibənizi oxumuşdum, orada demişdiniz ki, həyatda “brodyaqalıq” həyatı da yaşamışam…

- “Brodyaqalıq” etməmişəm, amma maraqlı yaşamışam.

- İmkanlı ailənin övladı olmusunuz, özünüz də məşhur. Bildiyimiz qədər o vaxtlar həm də dəbi diktə edən müğənni olmuşunuz...

- Geyimlərimi xaricdən alıb gətirirdik, onda pal-paltar “defisit” idi, indiki kimi bolluq yox idi. Toydan qazandığım pulları Moskvaya aparıb dollara dəyişirdim. Başqaları araq, ikra aparıb satırdı, amma mən alveri özümə sığışdırmırdım. Onda dollar yasaq idi. Dollar gəzdirənə iş kəsərdilər. Rusiyada azərbaycanlı uşaqlar vardı, çatan kimi pulumu alıb dollara dəyişirdilər.

- Pulları necə keçirirdiniz, o vaxtlar ciddi nəzarət vardı axı?

- Elə cibimdə aparırdım. Allahdan iş elə gətirirdi ki, məni yoxlamırdılar. O qədər Moskvaya pullar aparıb dollara dəyişmişəm ki…

- Həyatınızda hansı rənglər daha çox üstünlük təşkil edib, qara, boz, yoxsa əlvan?

- Qaranın nəyi pisdir ki? Həyatım enişli-yoxuşlu olub. Bu həyatda böhtan da görmüşəm, məkr də, xəyanət də… Amma yaşadığım həyatı olduğu kimi qəbul etmişəm. Məyusluqlarım da olub, itkilərim də.

- Hansı itki ilə heç vaxt barışa bilməmisiniz?

- Valideynlərimin itkisi ilə. Anam məndən nigaran getdi. O həmişə mənə deyirdi ki, səni dəyirmana ölü salsan, diri çıxarsan. Ölümündən bir qədər əvvəl bağda oturmuşduq, qəfildən mənə dedi ki, oğlum sən möhkəm kişisən. Soruşdum ki, xeyir ola, bu nə sözdür? Dedi ki, sənin başına gələn mənim başıma gəlsəydi, havalanardım. Səsimin batmasını nəzərdə tuturdu. O vaxtdan düz 30 il keçib, onda 38 yaşım vardı.

- Çox acıdır yəqin ki, bunu xatırlamaq?

- Allahdan gələn dərdi də dərman kimi qəbul etmişəm. Əslində mən o vaxt tamam başqa tərzdə oxumaq istəyirdim, amma qismət olmadı.

- Hansı tərzdə?

- Muğam, ilahilər, mərsiyələr. Allah o yolu mənim üçün bağladı. Demək ki, məsləhət bilmədi.

- Mən öz həyat təcrübəmdə də görmüşəm, insan həyatla ölüm arasında qalandan sonra Allahı daha çox dərk etməyə başlayır… Sizdə də belə oldu?

- Bəli. 1987-ci ildə Moskvada mənə dəhşətli diaqnoz qoydular - bədxassəli şiş. Bütün analizlər bunu göstərirdi. İki-üç ay neyləyəcəyimi bilmədim. Yatanda həmişə işıqları bütünlüklə söndürürdüm, amma bu xəbərdən sonra gecələr işıqda yatmağa başladım. Səhərə qədər kitab oxuyurdum. 2-3 aydan sonra ümumiyyətlə, bu xəstəliyi yaddan çıxardım, mənə sadəcə olaraq proseslərin davamını izləmək maraqlı idi. Yadımdadır, həmin xəbəri alanda Moskvada küçəyə çıxdım, külək uğuldayırdı, qarğalar uçurdu.

- Bəs sonra nə oldu?

- Allahın möcüzəsidir ki, o dəhşətli diaqnozdan sonra 30 ildir ki, yaşayıram. Əməliyyat olundu, səs telimin birini çıxardılar. İndi səs telimin biri yoxdur.

- Bunu xatırlamaq sizə yəqin ki, ağırdır?

- Allah səsimi əlimdən aldı, ağlımı ki, almadı. Elə səsli müğənnilər tanıyıram ki, ağlı yoxdur.

- Həyatınızda elə bir günah işləmisiniz ki, bağışlanmağınız üçün Allaha yalvarasınız?

- Bəndə qarşısında səhvlərim ola bilər, amma günahım yoxdur. Lakin Allah qarşısında hamımızın günahı var, mənim də. Ona görə də tövbə qapısı həmişə açıqdır.

- Akif müəllim öz ifanızı, lent yazılarınızı dinləyirsiniz?

- Mən özümə heç vaxt qulaq asmıram.

- Niyə?

- Nə bilim. Əvvəldən elə olub. Özünə qulaq asmaq, güzgüdə özünə tamaşa etmək kimi bir şeydir.

- Bəs təsadüfən radioda, televiziyada mahnılarınızı eşidəndə reaksiyanız necə olur? Deyirsinizmi ki, əhsən, sənə Akif?

- Əksinə deyirəm ki, bu mahnını indi başqa cür oxuyardım.

- Mahnılardan söz düşmüşkən, bu gün kimləri dinləyirsiniz?

- Hacıbaba, Şövkət Ələkbərova, Nisə Qasımova, Alim Qasımov, Brilliant Dadaşova, Eyyub Yaqubov, Nazim, İlqar Muradov, Aygün Kazımova, Fərqanə Qasımova, Yavər Kələntərli bir dəfə demişdi ki, səsim var, amma heyim yoxdur oxumağa. Sizə bir söz deyim, insan yaşa dolsa da, səs heç vaxt itmir, sadəcə olaraq oxumağa enerjisi qalmır.

- Kimlərlə dostluq edirsiniz?

- 50 illik dostlarım var, onlarla bu gün də dostluğumu davam etdirirəm.

- Bəs sənət adamlarından?

- Elə sadaladığım bu insanlar.

Cəvahir Səlimqızı