Dünya
Beş il sonra Nazarbayev ölür, Rusiya Qazaxıstanı işğal edir
Almaniyanın Elm və Siyasət Fondunun (SWP) analitikləri
Qazaxıstanda baş verəcəklərlə bağlı ssenari hazırlayıb. Alman
analitiklərinin ssenarisi Qazaxıstan lideri Nursultan Nazarbayevin
ölümündən sonrakı dövrü əhatə edir. “Nazarbayev vəfat edəndən sonra
nələr olacaq?”. Ssenaridə bu suala cavablar
verilir.
Publika.az “Alman dalğası”na (Deutsche Welle)
istinadən sözügedən ssenarini təqdim edir.
Nursultan Nazarbayev 2021-ci ildə 81 yaşında qəfil vəfat edəcək.
Bundan sonra qazax elitasında parçalanmalar Nazarbayevin varisinin
kim olması ilə bağlı vahid namizədi müəyyənləşdirməyə imkan
verməyəcək və Astana beynəlxalq təzyiq altında seçkilər keçirməli
olacaq.
“Xarizmatik namizəd Muxtar Kunanbay” (ssenaridə Muxtar
Kunanbayev Rusiya əleyhinə olan xəyali şəxsdir – red) “millətçi,
anti-Rusiya, həmçinin, demokratik şüarlarla” seçkidə qalib gələcək.
Qərb Kunanbayı “əsl demokratik alternativ kimi qəbul edəcək və
beynəlxalq ictimaiyyət ona güclü dəstək verəcək.
Analitiklər Qazax elitasının parçalanma səbəbini belə
izah edirlər:
Rusiyada iqtisadi böhran Mərkəzi Asiya üçün onun qiymətini
azaldıb və regionda Çinin fəallığı artıb, xüsusilə energetika və
bank sferasında. Nəticədə, elita daxilindəki Çinə meylli qrup
Rusiyaya meylli qrupu üstələməyə başlayır.
Rusiyanın elitadakı təsirinin azalması əhalinin
əhval-ruhiyyəsində də əks olunur və indiyə qədər Rusiyaya
inteqrasiya siyasətinin ziddiyyətləri ortaya çıxır. Çünki
Qazaxıstan rəhbərliyinin Rusiyaya inteqrasiyası iqtisadi
çatışmazlıqlara səbəb olur və bundan ən çox əhali zərər görür.
Beləliklə, Kunanbay prezident seçkilərində qalib gəlir,
lakin o, səlahiyyətlərinin icrasına başlamır. Rusiya mediasına
seçkinin qalibinə qarşı güclü kampaniya aparırlar. Bu kampaniya
Şimali Qazaxıstanın rusdilli əhalisi arasında qorxu yayır. Moskva
rəsmən Qazaxıstanda rusların və rusdillilərin hüquqlarını müdafiə
etdiyini açıqlayır. Hansı ki, əvvəlcədən gizli şəkildə ruslara və
rusdillilərə Rusiya pasportunu paylayıb.
Artıq seçkinin növbəti günü Şimali Qazaxıstanın əsasən
ruslar yaşayan 40 rayonunda “özünümüdafiə dəstələri” meydana çıxır.
Eyni zamanda, Rusiya Kustanay hava limanına xüsusi təyinatlı dəstə
çıxarır, qoşunlarını Qazaxıstanla sərhədə çəkir və orada
“Qazaxıstandan Rusiya ərazisinə girən” terrorçularla mübarizə
məqsədilə genişmiqyaslı hərbi manevrlər edir.
Bu vəziyyətdə Senatın indiki sədri, prezident səlahiyyətlərini
müvəqqəti icra edən Kasım-Jomart Tokayev “özünümüdafiə dəstələri”nə
qarşı heç nə etmir. Qazaxıstan ordusu kazarmalarda qalır. Bu,
Kunanbayın tərəfdarlarının artmasına səbəb olur və onlar kütləvi
etirazlarla hökumətin istefasına nail olurlar.
Rusiyanın Qazaxıstana müdaxiləsindən sonra Tacikistanda kütləvi nümayişlər başlanır. Onlar Rusiyanın ölkədə hərbi mövcudluğuna və Düşənbədəki rejimə qarşı çıxırlar. Müxalifət xaricdəki islamçı qruplardan dəstək alır, belə olanda hökumət özünü qorumaq üçün bütün təhlükəsizlik qüvvələrini Düşənbədə cəmləşdirməyə məcbur olur. Bu da Dağlıq Badaxşan və Rəşt ərazisinin radikal islamçıların əlinə keçməsinə səbəb olur. Nəticədə Moskva vəziyyəti sabitləşdirmək üçün öz qoşunlarını, xüsusilə Tacikistandakı 201-ci bazadakı hərbiçilərini regiona cəlb edir.
Analitiklər qeyd edirlər ki, əgər Orta Asiyada bütün bunlar
yaşanarsa və real müxalifət ortaya çıxarsa, o zaman, Qərb onları
dəstəkləməyə tələsməməlidir. Çünki Rusiya regionda sabitləşdirici
rol oynayır və anti-rus qüvvələrin hakimiyyətə gəlməsi uzağa gedən
nəticələrə səbəb ola bilər.
Asif
-
Magazin206:16
Leonardo Di Kaprio ilə sevgilisi arasında NƏ BAŞ VERİR?
-
Səhiyyə05:15
Ömrü uzadan pəhriz sınaqdan UĞURLA ÇIXDI
-
Avropa03:43
Meqan Markl Keyt Middltonun xəstəliyindən necə istifadə etdi? - ŞOK DETALLAR
-
Avropa02:00
Azərbaycanlı jurnalist Kiyevdə vəfat etdi - FOTO
-
Magazin101:41
Azərbaycanda tanınmış müğənni üçün 2-ci dəfə TOY ÇALINACAQ - VİDEO
-
Magazin100:30
“Sonradan soyunanda göz öyrəşmir” - FOTO
-
Qoroskop00:15
Günün ULDUZ FALI: çox ciddi münaqişə baş verə bilər
-
Sosial28 Mart 22:50
Əhaliyə ŞAD XƏBƏR: pensiya və müavinətlər artırıla bilər - VİDEO