Azərbaycanla Ermənistan barışır, bəs Gürcüstan niyə qorxur? - Səbəbi bəlli oldu

Gürcüstan Ermənistan, Azərbaycan və Türkiyə arasında yeni marşrutların açılmasından sonra tranzit yüklərinin 20%-ni itirmək riski ilə üzləşir.

Publika.az xəbər verir ki, bunu İrəvanda keçirilən “Orbeli Forum 2025: Sülh və çoxtərəfli əməkdaşlığın qurulması” beynəlxalq konfransı çərçivəsində “Sputnik Ermənistan”a müsahibəsində Nəqliyyat Dəhlizlərinin Tədqiqi Mərkəzinin direktoru Paata Tsaqareişvili deyib.

Ekspert qeyd edib ki, regionda nəqliyyat əlaqələri açılsa, ilk növbədə yol marşrutları açılacaq. O, təxmin edir ki, dəmir yolu xəttinin işə salınması təxminən 5-6 il çəkəcək, çünki erməni bölməsi naməlum vəziyyətdə qalır.

"Region ölkələri bu vaxtdan logistika marşrutlarını təhlil etmək və yenidən strukturlaşdırmaq üçün istifadə edirlər. Ermənistanla Azərbaycan arasında yeni marşrutlar qaçılmaz olaraq Gürcüstan vasitəsilə yük daşımalarını azaldacaq - itkilər təxminən 1,5-2 milyon ton təşkil edə bilər", - Tsaqareişvili qeyd edib.

Onun hesablamalarına görə, itkilər Orta Dəhlizin tranzit daşımalarının 15-20%-nə bərabərdir. Gürcüstan ərazisindən ildə təxminən 18-20 milyon ton yük daşınır.

Ekspert vurğulayıb ki, bu böyük itkilər son dərəcə ciddidir. O bildirib ki, Gürcüstan rəqabət qabiliyyətini qorumaq üçün indi addımlar atmalıdır: tarif siyasətinə yenidən baxmalı, infrastrukturu inkişaf etdirməli və yükdaşıyanları stimullaşdırmalıdır.

Tsaqareişvili Mərkəzi Asiyanın potensialına da diqqət çəkib. Təkcə Qazaxıstan 2023-cü ildə 132 milyon ton yük istehsal edib, lakin bu həcmin yalnız 2%-i Gürcüstana çatıb. Ekspertin fikrincə, həm Gürcüstan, həm də Ermənistan bu axınları cəlb etmək üçün daha fəal çalışmalıdır.

Yeni marşrutların açılması ilə bölgədə rəqabət kəskin şəkildə artacaq. Bu arada, Tbilisi və İrəvanın əsas məqsədi Mərkəzi Asiyadan mümkün qədər çox yük cəlb etmək və öz nəqliyyat dəhlizləri ilə daşımaqdır.

Bundan əlavə, Gürcüstan hazırda Türkiyədən öz ərazisi ilə Ermənistana tranzit keçən yük daşımalarının bir hissəsini itirə bilər. Hazırda yük Gürcüstana çatdırılır, Tbilisi terminalında yenidən yüklənir, sonra isə Ermənistana göndərilir. Ermənistan-Türkiyə sərhədi açılandan sonra bu axın Gürcüstandan yan keçməklə birbaşa gedəcək.

Qeyd edək ki, İrəvan Kayan-Hrazdan dəmir yolu xətti ilə Orta Dəhlizlə birləşə bilər. Bu halda Çindən yüklər Xəzər dənizi vasitəsilə Azərbaycana, oradan Ermənistana, oradan isə Axurik vasitəsilə Türkiyəyə çatdırılacaq.

Tural