Növbəti pandemiya burada başlayacaq

Koronavirus pandemiyası bitmək bilmir. "Omikron"un sələflərindən daha yumşaq olacağına dair ümidlər gözümüzün qarşısında sönür. Bir çox ölkələrdə ölüm halları pandemiyanın ilk 2 ilinin göstəricilərini artıq keçib - bunlar Kanada, Yunanıstan, İsrail, Avstraliya, Finlandiya və başqalarıdır. Sanitar təhlükəsizlik tədbirlərinin görünməmiş dərəcədə gücləndirildiyi fırtınalı dənizdə Çin sabitlik adası olaraq qalır. Bundan əlavə, Çin alimləri koronavirusla mübarizə üçün yeni üsullar yaradırlar. Bu dəfə dünyanın ən sürətli PCR testi. Şanxaydakı Fudan Universitetinin alimlər qrupu tərəfindən yaradılan test 4 saat əvəzinə 4 dəqiqə ərzində 100% diaqnoz qoymaq qabiliyyətinə malikdir.

Publika.az xəbər verir ki, polimeraza zəncirvari reaksiya testlərinin (PCR) tamamlanmasının adətən bir neçə saat çəkdiyini nəzərə alsaq, bu, fenomenal bir irəliləyişdir. Dünyanın əksər ölkələri "omikron"un sürətlə yayılması və test sistemlərinə böyük tələbat səbəbindən səhiyyə sistemlərinin həddindən artıq yüklənməsi ilə üzləşirlər.

Problemi Çin üsulu ilə həll etmək olar. Bu barədə beynəlxalq "Nature Biomedical Engineering" jurnalında məlumat verən alimlər yeni texnologiyanın təkcə sürətli deyil, həm də ucuz olduğunu bildirir. Koronavirus yaxmalarının genetik təhlili üçün mikroçiplər istifadə olunur. Testin dəqiqliyi könüllülər üzərində yoxlanılıb və COVID-19 səbəbilə hərarəti olanlar, qripə yoluxanlar və təbii ki, sağlam olanlar xüsusi seçilib. Biosensoru cibinizdə daşıya bilərsiniz.

Çinlilər istənilən bioloji mühitdə RNT-ni aşkar etməyə qadir olan elektromexanik biosensor yaradıblar. Bundan əlavə, biosensor çox yığcamdır - analizator istənilən yerdə quraşdırıla bilər. Tədqiqatçılar bildiriblər ki, onların biosensorundan təkcə tibb müəssisələrində deyil, həm də hava limanlarında, ticarət mərkəzlərində, avtovağzallarda və dəmiryol vağzallarında istifadə etmək olar. Hətta evdə də istifadə edə bilərsiniz. Apteklərdə satılan sürətli testlərlə müqayisədə dəqiqlik dəfələrlə yüksəkdir.

Xatırladaq ki, Çin dünyanın ən böyük koronavirus test istehsalçılarından biridir. Təkcə dekabr ayında Çin 1,6 milyard dollar dəyərində test sistemləri ixrac edib ki, bu da əvvəlki ayla müqayisədə 2,5 dəfə çoxdur. Bundan başqa, Çində pandemiyanın bütün dövrü ərzində 110 mindən az insan COVID-19-a yoluxub - bu, Anqola və ya Kambocanın əhali sayı ilə eynidir.

ÜST yeni infeksiyaya hazırlaşır

"Omikron" planeti sürətlə gəzir, bu koronavirus ştamı çoxsaylı mutasiyaların nəticəsidir. Virus mutasiyaya davam edir və yeni növlər yarana bilər.

Uhan Universitetinin bioloqlarının Cənubi Afrika Respublikasında Yaxın Şərq qızdırmasının törədicisi MERS-CoV-un yaxın qohumu olan NeoCov potensial təhlükəli yarasa koronavirusu aşkar etməsi Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatını (ÜST) ciddi narahat edir. Odur ki, təşkilat bütün dünya üzrə elm adamlarının səylərini yeni, potensial təhlükəli infeksiya növlərinin tapılmasına yönəltməyi xahiş edir.

Çox güman ki, heyvanlardan insanlara keçəcək virus infeksiyası növbəti pandemiyaya səbəb ola bilər. Cənubi Afrikada yarasalarda tapılan NeoCov-un nə qədər təhlükəli olduğunu anlamaq üçün onu daha ətraflı araşdırmaq lazımdır. Oxşar viruslar əvvəlcə 2012-ci ildə, 2018-ci ildə isə Yaxın Şərq və Cənubi Koreyada dəhşətli epidemiyaya səbəb olub. Onda ölümcüllük 30 faizi keçib. Yəni, NeoCov koronavirusu insanın sinir sisteminə və beyninə təsir etdiyi üçün yoluxmuş hər üçüncü şəxs ölürdü.